Tờ Global Times ngày 30/3/2023 đã đăng cuộc phỏng vấn Ben Norton, người sáng lập và biên tập viên hãng tin độc lập Geopolitical Economy của Tây Ban Nha, trong đó nhấn mạnh rằng chính phủ Hoa Kỳ được kiểm soát bởi các tập đoàn lớn và tư bản và việc Hoa Kỳ tổ chức Hội nghị thượng đỉnh về dân chủ là hình thức tập hợp đồng minh phân chia thế giới như thời chiến tranh lạnh. Bài phỏng vấn, bên cạnh những đánh giá chủ quan ca ngợi Trung Quốc, còn thấy những đánh giá khá sắc sảo của nhà báo Ben Norton về bản chất nền dân chủ của Mỹ cũng như bản chất nền chính trị Mỹ hiện nay.
Ben Norton cho rằng, nếu nhìn vào các cuộc thăm dò, Hoa Kỳ không phải là một nền dân chủ. Năm ngoái, một nghiên cứu được thực hiện bởi một nhóm tự xưng là Liên minh các nền dân chủ, được hỗ trợ bởi NATO, đã kết luận rằng 49% người dân ở Hoa Kỳ coi chính phủ của họ là một nền dân chủ, trong khi hơn 80% người dân ở Trung Quốc coi chính phủ của họ là dân chủ. Điều đó cho thấy rằng theo những người sống trong nước, Trung Quốc là một nền dân chủ trong khi Hoa Kỳ thì không.
Không một quốc gia nào nên xác định dân chủ là gì. Hoa Kỳ không nên tuyên bố rằng một số quốc gia được cho là phi dân chủ. Trong suốt lịch sử của mình, Hoa Kỳ đã làm điều này với thái độ rất đế quốc, trong đó Washington có thể quyết định ai là dân chủ hay ai không.
Hoa Kỳ thường tuyên bố rằng các đồng minh của họ là các nền dân chủ, ngay cả khi họ tham gia vào các hành vi phi dân chủ, trong khi các đối thủ của họ không được coi là các nền dân chủ. Điều này cho thấy rằng đối với Washington, thuật ngữ dân chủ là một thuật ngữ chính trị hóa. Và họ từ chối thực tế là ở Mỹ thiếu dân chủ sâu sắc.
Hoa Kỳ về mặt chức năng không phải là một nền dân chủ. Đó là một chế độ tài phiệt. Đó là một hệ thống mà người giàu có thể mua quyền đại diện trong chính phủ. Đó là một hệ thống trong đó các tập đoàn lớn về cơ bản có thể mua các chính trị gia. Tòa án Tối cao của Hoa Kỳ đã thông qua phán quyết có tên Citizens United, phán quyết nói rằng các tập đoàn được coi là con người. Và họ có thể quyên góp bao nhiêu tiền tùy thích trong các chiến dịch bầu cử, điều này về cơ bản có nghĩa là hối lộ và tham nhũng là hợp pháp ở Hoa Kỳ. Bạn không thể có một nền dân chủ hoạt động khi bạn có các tỷ phú và các tập đoàn lớn có thể quyết định chính phủ thực sự sẽ như thế nào.
Cái gọi là Hội nghị thượng đỉnh vì dân chủ thực chất là một hội nghị thượng đỉnh của các đồng minh của Hoa Kỳ. Hoa Kỳ không thể tuyên bố rằng đây là Hội nghị thượng đỉnh vì dân chủ khi họ mời các khu vực trên thế giới thậm chí không phải là quốc gia chứ đừng nói đến các nền dân chủ.
Về bầu cử, hệ thống Hoa Kỳ không phải là một nền dân chủ. Một nghiên cứu của một giáo sư tại Đại học Princeton đã phát hiện ra rằng khi đo lường một cách định lượng tác động của các cử tri trung bình ở Hoa Kỳ đối với chính sách của chính phủ, nó là không đáng kể. Điều đó có nghĩa là cử tri trung bình không có tác động đến chính sách của chính phủ. Một số học giả kết luận rằng Hoa Kỳ là một đầu sỏ chính trị, thay vì một nền dân chủ. Ở Mỹ, đó là một nền dân chủ tư bản, trong đó vốn có quyền biểu quyết, các tập đoàn lớn có quyền biểu quyết, nhưng không phải người lao động. Bạn càng nghèo, bạn càng có ít ảnh hưởng trong chính phủ. Bạn càng giàu, bạn càng có nhiều ảnh hưởng trong chính phủ.
Theo bất kỳ định nghĩa khách quan nào, đó là một hệ thống dân chủ hơn, bởi vì mục tiêu của dân chủ là phục vụ lợi ích của người dân.
Bàn về mục đích Hoa Kỳ tổ chức Hội nghị thượng đỉnh vì dân chủ hàng năm, từ 2021 đến nay, Ben Norton cho rằng, thực chất Hoa Kỳ đang tiến hành một cuộc Chiến tranh Lạnh mới. Chúng ta nên cố gắng làm mọi thứ có thể để ngăn chặn Chiến tranh Lạnh mới leo thang và khuyến khích hòa bình và đối thoại. Nhưng chúng tôi đã thấy những hành động rất hung hăng của chính phủ Hoa Kỳ. Nó bắt đầu với chính quyền của Barack Obama, người đã tuyên bố cái gọi là xoay trục sang châu Á, điều này thực sự có nghĩa là xoay trục chiến tranh ở châu Á, cụ thể là cuộc chiến với Trung Quốc.
Dưới thời chính quyền Donald Trump, Mỹ leo thang quyết liệt Chiến tranh Lạnh mới, áp đặt các biện pháp trừng phạt đơn phương, bất hợp pháp, khơi mào chiến tranh thương mại, quân sự hóa và cuối cùng ra sức hỗ trợ lực lượng ly khai ở đảo Đài Loan.
Giờ đây, chính quyền Biden đang tiếp tục các chính sách rất hiếu chiến của Trump đối với Trung Quốc và Nga, leo thang mạnh mẽ cuộc chiến ủy nhiệm với Nga. Và như một phần của Chiến tranh Lạnh mới này, Hoa Kỳ đang cố gắng chia toàn bộ thế giới thành hai phe.
Về cơ bản, Hoa Kỳ đang nói với các quốc gia rằng bạn phải tham gia phe của chúng tôi, hoặc bạn có thể ở trong “phe độc tài”. Trong bài phát biểu trước liên bang, Tổng thống Biden nói rằng xung đột trên thế giới là giữa “dân chủ và chuyên quyền” mặc dù thực tế rằng Hoa Kỳ không phải là một nền dân chủ và nhiều đồng minh của Hoa Kỳ thực sự là các chế độ chuyên quyền. Trớ trêu thay, người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu, Josep Borrell, thừa nhận trong một bài phát biểu tại Brussels rằng nhiều hệ thống chuyên quyền độc đoán là đồng minh của phương Tây.
Cho nên nói rằng đó là mâu thuẫn giữa “dân chủ và chuyên quyền” là tuyên truyền. Thực ra đó là mâu thuẫn giữa đơn cực và đa cực. Hoa Kỳ đang cố gắng duy trì hệ thống đế quốc, đơn cực, trong đó Hoa Kỳ kiểm soát toàn bộ thế giới về kinh tế và chính trị. Còn bên kia là đại diện của các quốc gia đang cố gắng đấu tranh một cách hòa bình cho một hệ thống đa cực, trong đó tất cả các quốc gia đều được đối xử bình đẳng. Không có một bá quyền đế quốc đơn cực nào có thể thống trị hành tinh này. Với cái gọi là Hội nghị thượng đỉnh vì dân chủ, Hoa Kỳ đang cố gắng lôi kéo các quốc gia vào trại của mình cho Chiến tranh Lạnh mới.
Tuy nhiên, có nhiều quốc gia có thể nhìn thấu điều này. Đó là lý do tại sao rất nhiều quốc gia ở Mỹ Latinh đã tẩy chay hội nghị thượng đỉnh. Và đó là lý do tại sao ở những nơi khác trên thế giới, kể cả ở Châu Á và Châu Phi, có những quốc gia đã tẩy chay hội nghị thượng đỉnh, bởi vì họ có thể thấy rằng điều này bị chính trị hóa và nó không thực sự là về dân chủ.
Bởi vậy, Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên là một thảm họa ngoại giao, bởi vì rất nhiều quốc gia đã tẩy chay nó.
Rõ ràng, Hoa Kỳ đang cố gắng thực hiện một cuộc tập trận đổi thương hiệu và họ đang sử dụng một chiến lược tiếp thị bằng cách miêu tả hội nghị thượng đỉnh được cho là đa phương bằng cách mời các đồng minh của Hoa Kỳ. Và đặc biệt, họ chọn các đồng minh từ các châu lục khác nhau – Costa Rica từ Châu Mỹ Latinh, Hà Lan từ Châu Âu, Zambia từ Châu Phi và Hàn Quốc từ Châu Á.
Tôi nên chỉ ra rằng Hàn Quốc đã bị Mỹ chiếm đóng quân sự từ những năm 1950. Và có khoảng 28.000 lính Mỹ ở đó.
Đó là một ví dụ về việc Hoa Kỳ nói về dân chủ, nhưng vẫn vi phạm chủ quyền của các quốc gia mà họ đã chiếm đóng quân sự trong nhiều thập kỷ.
Zambia là một quốc gia hiện đang phải gánh chịu các chính sách thắt lưng buộc bụng mới do IMF áp đặt. Hoa Kỳ đang lợi dụng Zambia về mặt kinh tế trong khi tuyên bố rằng họ đang giúp Zambia trên trường quốc tế bằng cách cho nước này đồng tổ chức hội nghị thượng đỉnh. Đó là một nỗ lực để miêu tả về cơ bản một hội nghị thượng đỉnh chính trị, đơn phương do Hoa Kỳ tổ chức nhằm phục vụ các lợi ích chính trị của mình với tư cách là một hội nghị thượng đỉnh đa phương.
Thế giới đang tiến tới đa cực, nghĩa là dân chủ toàn cầu, bởi vì bạn không thể có một nền dân chủ toàn cầu với các đế chế.
Quay trở lại những năm 1990, sau khi Liên Xô sụp đổ, Hoa Kỳ tuyên bố rằng họ là siêu cường duy nhất trên toàn thế giới. George HW Bush tuyên bố một trật tự thế giới mới. Và Hoa Kỳ hy vọng sẽ ngăn chặn bất kỳ cường quốc nào khác nổi lên có thể thách thức quyền bá chủ và quyền kiểm soát của Hoa Kỳ đối với toàn bộ hành tinh.
Điều này cũng được nêu rõ trong cuốn sách The Grand Chessboard của Zbigniew Brzezinski, cựu cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ. Ông nói về các kế hoạch để Hoa Kỳ duy trì sự thống trị thế giới, để ngăn chặn bất kỳ quốc gia nào khác thách thức sự thống trị thế giới của Hoa Kỳ. Bạn không thể có dân chủ trong một hệ thống bá quyền đơn cực toàn cầu. Cách duy nhất để có dân chủ toàn cầu là có đa cực toàn cầu.
Những gì chúng ta đang thấy là sự xuất hiện của các tổ chức đa phương mới như BRICS và Tổ chức Hợp tác Thượng Hải. Ở Mỹ Latinh, có các hệ thống như Liên minh các quốc gia Nam Mỹ. Ở Châu Phi có Liên minh Châu Phi. Ở Châu Á có Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN). Đây là tất cả các ví dụ về cách để các khu vực trên thế giới thực hiện ảnh hưởng dân chủ hơn đối với việc ra quyết định. Ngày càng có nhiều quốc gia ở Nam bán cầu, nơi đại diện cho phần lớn dân số toàn cầu, cảm thấy mệt mỏi khi bị thuyết giảng bởi các cường quốc phương Tây theo chủ nghĩa thực dân mới kiêu ngạo này.
Họ đang cố gắng phát triển các hệ thống dân chủ độc đáo của riêng họ dựa trên những gì người dân của họ muốn.
