Xã luận của tờ Global Times ngày 24/8/2022 – Ngày lễ độc lập của Ukraine bình luận về tình trạng của các bên liên quan xung đột này sau 6 tháng qua. Bỏ qua một số thiên kiến và ý đồ chính trị nhắm vào Mỹ và đồng minh, ít nhiều cung cấp cho độc giả góc nhìn rất đáng tham khảo. Ban Biên tập xin chuyển thể và hy vọng rằng, mỗi người Việt chúng ta nhìn nhận vấn đề Ukraine như bài học đánh giá cục diện thế giới cho Việt Nam và khôn ngoan trong bảo vệ lợi ích dân tộc, đất nước: sẽ không ai tự dưng bê tiền nhà đi bảo vệ miễn phí cho quốc gia khác, cũng không dưng có kẻ tự nguyện lên tiếng bảo vệ cho nước khác trừ khi lợi ích của chính mình đang bị đe dọa! Chúng ta phải tạo chọn và xây cho mình “thế và lực” sao cho bất kỳ kẻ nào cũng thấy bị thiệt hại lợi ích nếu Việt Nam ta bị xâm hại. Đó là lợi ích của chính sách ngoại giao đa phương, không chọn bên, tôn trọng luật pháp quốc tế… mà Đảng và Nhà nước ta đang hướng tới.
===
Ảnh từ The Global Times
Ngày 24/8 là Ngày Độc lập lần thứ 31 của Ukraine, đồng thời cũng là ngày đánh dấu đúng 6 tháng kể từ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra. Sự bùng nổ đột ngột của cuộc xung đột này, cũng như thời gian kéo dài và tác động sâu rộng của nó, đã vượt xa dự đoán. Sáu tháng trôi qua, cuộc xung đột đã lan rộng từ lĩnh vực quân sự sang nhiều lĩnh vực như ngoại giao, quân sự, năng lượng và tài chính. “Khi nào thì kết thúc?” đã trở thành chủ đề được nhắc đến nhiều nhất, bản thân nó đã bộc lộ một sự bi quan sâu sắc – cuộc xung đột đang diễn ra vẫn chưa có hồi kết.
Giới truyền thông Mỹ và phương Tây thường dùng từ “bất ngờ” khi điểm lại cuộc xung đột: Không ngờ xung đột lại kéo dài lâu như vậy; không thể ngờ rằng cái giá mà người châu Âu phải trả lại cao đến vậy; không ngờ lại có nhiều “hậu quả đau đớn”, v.v … Điều này cho thấy rằng một khi ngọn lửa chiến tranh bắt đầu bùng cháy, sẽ có rất ít quyền lực để kiểm soát chính xác nhịp điệu hoặc hướng đi của chúng.
Cuộc xung đột đã trở thành một thảm kịch toàn diện. “Tình anh em” giữa Nga và Ukraine đã hoàn toàn bị phá bỏ, hận thù và thù địch đã bén rễ trong xã hội hai nước, và các nhân tố gây bất ổn đã được kích hoạt triệt để. Trong khi đó, các mối quan hệ của Nga với châu Âu đã bị đẩy về phía thù địch, với rất ít sự hợp tác và hiểu biết ngầm tồn tại trong quá khứ, hầu như không còn lại gì. Các “lệnh trừng phạt” do Washington khởi xướng đã đẩy đồng euro xuống mức thấp nhất trong 20 năm, và lạm phát cũng đang tăng vọt ở các nước lớn ở châu Âu. Các bên bị lôi kéo vào việc này đã thay đổi từ tính toán làm thế nào để “thắng nhiều hơn một chút” sang tính toán làm thế nào để “mất ít hơn một chút”.
Đó rõ ràng là một trò chơi mà hầu hết các bên đều sẽ thua, và càng kéo dài thì vết sẹo càng sâu. Điều này không thể rõ ràng hơn. Nhưng tại thời điểm này, một số thế lực sợ rằng nó sẽ dừng lại đột ngột, và họ mong muốn thúc đẩy xung đột tiếp tục. Trong số lượng lớn cái gọi là phản ánh của giới truyền thông Mỹ và phương Tây những ngày qua, người ta hiếm thấy lời kêu gọi hòa bình. Ngược lại, nhiều hãng truyền thông Mỹ nói “lo lắng” rằng “sự ủng hộ dành cho Ukraine đang giảm dần”, và CNN thậm chí còn tuyên bố rằng “Một mùa đông nghiệt ngã sẽ thử thách sự ủng hộ của châu Âu đối với Ukraine hơn bao giờ hết”. Họ đã làm ngơ trước nỗi đau của Châu Âu, nhưng dường như họ đang đổ lỗi cho Châu Âu một cách mơ hồ: Họ không thể chịu được dù chỉ một cái giá nhỏ như vậy sao?
Điều phi lý hơn nữa là kẻ khơi mào cho cuộc xung đột đẫm máu này đã biến thành cái gọi là sự gương mẫu của công lý và người bảo vệ hòa bình. Trong sáu tháng qua, Kiev đã nhận được các bệ phóng tên lửa, trực thăng, phương tiện chiến thuật và tên lửa từ Mỹ và phương Tây, hơn 10 tỷ USD viện trợ quân sự của Mỹ và tất cả những lời khen ngợi và khích lệ rẻ tiền từ các chính trị gia và phương tiện truyền thông phương Tây, ngoại trừ việc họ có không nhận được các cam kết an ninh từ Mỹ và phương Tây. Mỹ và phương Tây đã đánh giá cao mọi viện trợ cho Ukraine, với cái giá phải trả là liên tục biến vùng đất màu mỡ rộng lớn của Ukraine trở thành bãi thử vũ khí của Mỹ và phương Tây và là cỗ máy xay thịt để làm suy yếu nước Nga. Hơn nữa, họ cũng muốn nhân rộng một hành động như vậy ở các nơi khác trên thế giới, tạo ra các cuộc khủng hoảng khu vực dưới danh nghĩa “hòa bình”.
Washington từ lâu đã quan tâm đến việc tạo ra những câu chuyện về “kẻ yếu đánh bại kẻ mạnh”, bịa đặt câu chuyện về “công lý và cái ác”, xúi giục và lợi dụng một số quốc gia láng giềng để đối đầu với các cường quốc lớn, nhằm đạt được hiệu quả đòn bẩy. Nhưng bi kịch của cuộc xung đột Nga-Ukraine đã cho thấy rõ hơn rằng các cường quốc khi giải quyết các mối quan hệ quốc tế phải cân nhắc đến bối cảnh phụ thuộc lẫn nhau. Việc quá nhấn mạnh đến thắng thua trong cạnh tranh quyền lực lớn, tạo ra “mối đe dọa” một cách giả tạo, dụ dỗ các nước láng giềng nâng cấp thiết bị quân sự sẽ chỉ làm xấu đi môi trường an ninh khu vực, và tác động lan tỏa của một cuộc xung đột cục bộ sẽ vượt xa sức tưởng tượng của mọi người.
Trong thời đại toàn cầu hóa, thế giới cùng chia sẻ an ninh và nguy hiểm. Thật không khôn ngoan khi mở rộng phạm vi bảo an của một nước đến ngưỡng cửa của nước khác và không thể xây dựng an ninh của một nước trên sự bất an của nước khác.
Chúng tôi cũng khuyên những quốc gia bá quyền và các liên minh độc quyền bị ám ảnh bởi “an ninh tuyệt đối” không nên để khủng hoảng tăng lên, nếu không, nó sẽ chỉ dẫn đến khủng hoảng an ninh toàn cầu thậm chí còn tồi tệ hơn và tiến thoái lưỡng nan về an ninh.
