Một trận chiến ngàn năm có một đã nổ ra tại Hạ viện Hoa Kỳ sau khi Kevin McCarthy thuộc đảng Cộng hòa không thể giành được sự ủng hộ tối thiểu từ các nhà lập pháp đồng nghiệp như bà Nancy Pelosi thuộc đảng Dân chủ vào ngày 3/1 vừa qua. Giới phân tích cho rằng, thế bế tắc của phe đa số Đảng Cộng hòa tại Hạ viện mới cho thấy sự phân cực và chia rẽ trong chính trường Mỹ, không chỉ giữa đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ mà còn trong nội bộ mỗi đảng.
Kevin McCarthy đã không giành được 218 phiếu bầu cần thiết để trở thành Chủ tịch Hạ viện vào ngày 3/1 sau ba vòng bỏ phiếu vì 20 đảng viên bảo thủ theo đường lối cứng rắn quyết định phản đối ông, tách khỏi đa số 202 đảng viên Cộng hòa ủng hộ đại diện đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Các đảng viên Cộng hòa hiện đang cố gắng tìm một con đường phía trước vì Hạ viện đã bị TẠM DỪNG HOẠT ĐỘNG. Nguyên nhân bởi phe bao thủ trong Đảng Cộng hòa nổi lên kể từ phong trào Tea Party năm 2009 và thành lập Freedom Caucus vào năm 2015 với mục đích đẩy giới lãnh đạo đảng Cộng hòa sang cánh hữu. Những người bảo thủ này không hài lòng với xung đột chính thống do Kevin McCarthy đại diện, phàn nàn rằng họ đã thỏa hiệp quá nhiều với Đảng Dân chủ.
Các nhà phân tích cho biết các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện nắm giữ 222 ghế trong Quốc hội mới và tỷ lệ đa số mỏng 222-212 mang lại cho những người theo đường lối cứng rắn này nhiều ảnh hưởng hơn, mà họ đang sử dụng để tìm kiếm những thay đổi quy tắc giúp họ kiểm soát tốt hơn đối với người đại diện và có nhiều ảnh hưởng hơn đối với cách tiếp cận của đảng. Một số đảng viên Đảng Cộng hòa có thể chuyển sự phẫn nộ của họ sang Kenvin McCarthy, cựu tổng thống đầy tai tiếng Donald Trump do mối quan hệ thân thiết của họ, và một số có thể phản đối McCarthy vì ông là một nhà hoạt động chính trị tài giỏi mà không có bất kỳ đạo đức nào.
Cuối ngày thứ Ba, McCarthy nói với các phóng viên rằng Trump đã gọi điện cho ông để nhắc lại sự ủng hộ của ông ta. Theo các báo cáo, Trump đã ủng hộ McCarthy trong cuộc đua và vẫn là một nhân vật quyền lực trong Đảng Cộng hòa.
Việc McCarthy có thể đạt được thỏa thuận với các thành viên theo đường lối cứng rắn hay không, điều này sẽ dẫn đến việc thỏa hiệp, sẽ quyết định kết quả bầu cử. Ngoài ra, Đảng Cộng hòa đang gặp khó khăn trong việc lựa chọn ai có thể thay thế McCarthy làm Chủ tịch tại Hạ viện. McCarthy đã thề sẽ ở lại cuộc đua khi ông tiếp tục nỗ lực tranh cử cho vị trí Chủ tịch Hạ viện. Nhưng cuộc chiến càng kéo dài, thì càng có nhiều điều không chắc chắn về việc liệu ông ta có thể giành chiến thắng hay không, Reuters đưa tin.
Sự chia rẽ giữa các nhóm khác nhau không chỉ tồn tại trong Đảng Cộng hòa. Đảng Dân chủ cũng bị chia rẽ về mặt chính trị và các cuộc đấu đá trong nội bộ đảng ngày càng được chú ý rộng rãi hơn, nhấn mạnh sự phân cực và chia rẽ ngày càng tăng trong chính trường Hoa Kỳ.
Đại hội lần thứ 118 không thể khai mạc vì bế tắc trong việc bầu cử đại diện và nếu tiếp tục, cơ quan lập pháp sẽ phải gánh chịu hậu quả. Mặc dù một Chủ tịch Hạ viện cuối cùng sẽ được chọn, nhưng các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa sẽ tham gia vào các cuộc đấu tranh khốc liệt trong nội bộ đảng và chiến đấu với Đảng Dân chủ, do đó ít chú ý đến các vấn đề thực sự của Hoa Kỳ.
Giới phân tích cho rằng, tình trạng bất ổn trên chính trường Mỹ hiện nay cho thấy nền chính trị nước này sẽ hỗn loạn với nền tảng mong manh và chính sách đối ngoại khó lường trong hai năm cuối của chính quyền Biden trước cuộc bầu cử năm 2024.
Sự hỗn loạn chính trị ở Mỹ có thể thúc đẩy nhiều tiếng nói hơn và hướng tới chủ nghĩa phiêu lưu, đặc biệt là về chính sách Trung Quốc và cuộc khủng hoảng Ukraine. Ngay cả khi McCarthy giành chiến thắng trong cuộc đua cho vị trí Chủ tịch Hạ viện, Quốc hội sẽ ở trong một tình thế yếu. Học giả Trung Quốc lo ngại, bối cảnh nội bộ đó của Hoa Kỳ có nguy cơ dẫn đến nhiều bất ổn hơn trong quan hệ Trung Quốc-Mỹ do những nhận xét diều hâu trước đây của McCarthy về Trung Quốc, nhằm chuyển hướng sự chú ý của công chúng khỏi sự bất ổn ngày càng tăng trong nền chính trị trong nước của Hoa Kỳ.
Với tình trạng chia rẽ và bế tắc này của chính trị Mỹ, không thấy các trang chuyên ủng hộ mô hình dân chủ Mỹ, đòi Việt Nam phải học Mỹ nói gì hay đề cập gì nhỉ? Hay họ lại giở chiêu bài muôn thửa, sự tranh đấu và bế tắc đó thể hiện “giá trị dân chủ” đỉnh cao mà các quốc gia ổn định về chính trị như Việt Nam nên ao ước?!?
