Vừa qua, dân mạng Việt xôn xao bình phẩm khi một Việt kiều Mỹ cho biết, mỗi người dân Mỹ muốn lên máy bay về Việt Nam phải 300 -350 USD cho cho phí xét nghiệm Covid. Trước sự ngạc nhiên của người Việt, Việt kiều Mỹ nói trên dẫn ra hàng loạt bài báo giải thích lý do vì sao giá thành các bộ kit test ở Mỹ có mức giá “trên trời” như vậy, thậm chí một người Mỹ muốn đi du lịch có thể phải mất 6000 USD cho chi phí xét nghiệm!
Theo một bài báo của NBCNEWS, bất chấp dịch bệnh căng thẳng, giá thành các bộ kít test nhanh ở Mỹ đều nhanh chóng bị mua sạch trên các trang cửa hàng toàn quốc với mức giá 10-15 USD/1 kit test nhanh (230 ngàn – 445 ngàn VND). Với giá thành như vậy, với mỗi gia đình có hai con trong độ tuổi đi học có thể phải chi 500 đô la trở lên mỗi tháng.
Chẳng hạn, giá kít test của Abbott Laboratories BinaxNOW là 23,99 USD, của QuickVue của Quidel là 15 đô la một lần. Tuy nhiên, nguồn cung cấp đang cạn kiệt. Trước nhu cầu tăng vọt, các cửa hàng đều giới hạn số lượng kit test mà mỗi người được mua, còn các trang mua bán trực tuyến như Amazon và Walgreen thường hết sạch hàng.
Tổng thống Joe Biden mới đây tuyên bố viện dẫn Đạo luật Sản xuất Quốc phòng để cung cấp thị trường 280 triệu mẫu kit test nhanh. Chính quyền đã ký một thỏa thuận với Walmart, Amazon và Kroger để bán các kit test với giá “thấp hơn tới 35%” so với giá bán lẻ hiện tại trong ba tháng. Đối với những người đang sử dụng Medicaid, các xét nghiệm tại nhà sẽ được miễn phí. Tuy nhiên, tình trạng khan hiếm, ít cạnh tranh và giá cao liên tục đồng nghĩa với việc mua mẫu test nhanh thông thường vẫn nằm ngoài khả năng của hầu hết mọi người ở Mỹ, ngay cả khi giá giảm 35%. Michael Mina, một trợ lý giáo sư dịch tễ học tại Đại học Harvard, nói rằng 280 triệu mẫu kít test kia chưa cung cấp đủ mỗi người dân 1 mẫu kit test!
Người dân Mỹ rất bức xúc khi họ chứng kiến người tiêu dùng ở những nước khác có nhiều cơ hội mua kit test rẻ hơn – hoặc miễn phí. Ở Đức, các cửa hàng tạp hóa bán các xét nghiệm nhanh với giá dưới 1 USD/1 mẫu. Ở Ấn Độ, khoảng 3,50 đô la. Vương quốc Anh cung cấp miễn phí 14 mẫu kít test cho mỗi người dân. Canada đang cấp bộ test nhanh miễn phí cho các doanh nghiệp.
Tuy nhiên truyền thông và phe dân chủ vẫn ra sức ca ngợi sáng kiến của Biden “là một khởi đầu tuyệt vời” cho thử nghiệm nhanh trên phạm vi rộng hơn!
Trong khi đó hàng tỷ đô la đổ vào túi các nhà sản xuất dược phẩm. Ví dụ, Abbott Laboratories đã thu về hàng trăm triệu đô la trong các hợp đồng liên bang và đã chi cho các cổ đông của mình những khoản chi béo bở vào năm ngoái, làm tăng 25% cổ tức hàng quý của công ty . Hơn một năm trước, Abbott cho biết họ bán BinaxNOW với giá 5 đô la một lần test cho các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe (?). Bất chấp nhu cầu tăng cao, Abbott vẫn sa thải nhân viên thay vì tuyển thêm (?). Giá thành cao cao vì “các công ty lớn đang mua hết nguồn cung cấp.” Ngoài ra, “lợi nhuận của họ cao hơn rất nhiều khi bán 1.000 test giá 30 đô la so với bán 30.000 bộ test giá 1 đô la” – nói cách khác, họ có thể kiếm cùng một số tiền gấp nhiều lần so với việc bán ít hàng hơn.
Đến đây thì hẳn, các bạn sẽ thấy việc doanh nghiệp Việt Á câu kết, lũng đoạn thị trường kít test Việt Nam chưa nhằm nhò gì với các doanh nghiệp tương tự ở Mỹ đang thao túng thị trường sức khỏe ra sao. Điều quan trọng nhất, ở Việt Nam, Việt Á bị điều tra, xử lý, các lãnh đạo ngành y nhận hoa hồng từ Việt Á đang “xếp hàng” ra vành móng ngựa, còn ở Mỹ, Chính phủ đang thỏa hiệp và chạy theo các doanh nghiệp này.
