Tờ Global Times ngày 5/1/2023 đã có bài công kích việc Đảng Cộng hòa (GOP) không thể thống nhất bầu ra nổi đại diện Đảng mình cho vị trí Chủ tịch Hạ viện cho thấy sự thất bại của nền dân chủ Hoa Kỳ tiếp nối sau các cuộc bạo loạn ở Điện Capitol từ ngày 6 tháng 1 năm 2021.
Cả thế giới đang chứng kiến cảnh tượng đáng xấu hổ, thường là một cuộc bỏ phiếu thông thường khi bắt đầu phiên họp lập pháp, sự phân cực và chia rẽ trong chính trị Hoa Kỳ cũng như sự suy tàn của nền dân chủ Hoa Kỳ là quá rõ ràng để che giấu, và những lo ngại đã tăng lên khi các nhà phân tích cho biết tình trạng cực đoan hóa chính trị có thể lan sang nhiều quốc gia hơn từ Mỹ và tình trạng lộn xộn trong nước có thể đẩy các chính trị gia Mỹ vào chủ nghĩa phiêu lưu và mang lại nhiều bất ổn hơn cho thế giới.
Thế bế tắc chính trị ngàn năm có một tiếp tục diễn ra tại Hạ viện khi không có tiến triển nào đạt được thông qua vòng bỏ phiếu thứ sáu cho vị trí Chủ tịch Hạ viện vào ngỳ 4/1/2023. Theo các phương tiện truyền thông Hoa Kỳ, 20 người theo đường lối bảo thủ vẫn từ chối ủng hộ Kevin McCarthy, khiến ông còn thiếu rất nhiều so với con số 218 cần thiết để đảm bảo vị trí Chủ tịch Hạ viện, một vị trí quyền lực đứng thứ hai trong danh sách kế vị tổng thống Hoa Kỳ.
Các cuộc thảo luận bùng nổ bên lề phòng họp và trong các cuộc họp nhóm khắp Điện Capitol giữa những người ủng hộ McCarthy và những người gièm pha đang tìm kiếm một người đại diện, Associated Press đưa tin. Kể từ cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, khi đảng Cộng hòa giành quyền kiểm soát Hạ viện, tình trạng bế tắc đối với McCarthy ngày càng trở nên tồi tệ.
Nhóm Freedom Caucus bảo thủ trong Đảng Cộng hòa đã dẫn đầu phe đối lập với McCarthy, tin rằng ông không đủ bảo thủ cũng như không đủ cứng rắn để chống lại đảng Dân chủ. Yuan Zheng, phó giám đốc và thành viên cấp cao của Viện Nghiên cứu Hoa Kỳ thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói rằng vấn đề là McCarthy bị một số đảng viên Cộng hòa cực hữu không thích, những người không nghĩ rằng ông ấy đủ tiêu chuẩn cho công việc và những người không không có niềm tin vào anh ta. Họ muốn hạ nhục McCarthy để ông ta nhượng bộ nhiều hơn.
Những người bảo thủ theo đường lối cứng rắn đang cạnh tranh trở thành “thiểu số quan trọng” để có nhiều quyền lực hơn, và cuộc giằng co này đã bộc lộ sự chia rẽ giữa nhiều phe phái trong GOP do không thể chọn ra một nhà lãnh đạo thuyết phục.
Các đảng viên Cộng hòa không đánh giá cao McCarthy trong việc theo đuổi lợi ích của Đảng trong các phe phái khác nhau và tin rằng ông thiếu khả năng lãnh đạo. Sự bế tắc có thể kéo dài hàng tuần hoặc thậm chí hàng tháng.
Đối mặt với thất bại cay đắng liên tiếp này, McCarthy đã đề xuất nhiều nhượng bộ quan trọng hơn trong nỗ lực giành được 218 phiếu bầu, bao gồm cả việc đồng ý đề xuất thay đổi quy tắc cho phép chỉ một thành viên kêu gọi bỏ phiếu để lật đổ đại diện Đảng Cộng hòa, truyền thông Hoa Kỳ đưa tin.
Một số thành viên Đảng Cộng hòa, trong đó có cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, đang kêu gọi các nhà lập pháp khác gạt bỏ những khác biệt của họ sang một bên. “Bây giờ là lúc tất cả các Thành viên Đảng Cộng hòa TUYỆT VỜI của chúng ta BỎ PHIẾU CHO KEVIN,” Trump viết trên trang mạng xã hội Truth Social của mình vào thứ Tư trước cuộc bỏ phiếu trong ngày. Sự bế tắc hỗn loạn hiện nay cho thấy sự chia rẽ trong đảng Cộng hòa rất khó khắc phục và tình trạng lộn xộn giống như khúc dạo đầu hỗn loạn cho cuộc bầu cử năm 2024.
Các đảng viên Đảng Dân chủ có thể sử dụng điều này để đặt câu hỏi về khả năng cai trị của đảng Cộng hòa trong hai năm tới. Tuy nhiên, sự chia rẽ không chỉ tồn tại trong GOP mà còn trong Đảng Dân chủ và ngay cả khi Đảng Dân chủ có thể giành được quyền kiểm soát Hạ viện, thì tương tự bế tắc trong cuộc bầu cử đại diện có thể xảy ra.
Tổng thống Joe Biden, rời Nhà Trắng để tham dự một sự kiện lưỡng đảng ở Kentucky với lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell, cho biết “phần còn lại của thế giới đang nhìn” vào các cảnh diễn ra tại Hạ viện. Truyền thông đưa tin, Tổng thống Mỹ mô tả cuộc đối đầu là “đáng xấu hổ” vì “mất quá nhiều thời gian” và ông không biết ai sẽ thắng thế.
Cuộc chiến giành quyền lãnh đạo tại Hạ viện đã tạo ra một khởi đầu đáng thất vọng cho phe Cộng hòa mới chiếm đa số tại Hạ viện và có thể ảnh hưởng đến chính quyền Biden nếu Hạ viện bị tê liệt trong thời gian dài và không thông qua các dự luật.
Cuộc bầu cử Đại diện thất bại tương tự đã không diễn ra kể từ năm 1923. Các nhà phân tích lưu ý rằng mặc dù rất có khả năng McCarthy cuối cùng sẽ thành công trong việc trở thành Chủ tịch hạ viện, nhưng cơ quan lập pháp sẽ phải gánh chịu hậu quả vì Quốc hội không thể bắt đầu công việc của mình do bế tắc. và các nhà lập pháp sẽ tham gia vào các cuộc đấu tranh gay gắt trong nội bộ đảng và đấu tranh với Đảng Dân chủ, do đó ít chú ý đến các vấn đề thực sự ở Hoa Kỳ.
Giới chuyên gia Trung Quốc cảnh báo rằng, kể cả khi McCarthy được bầu làm Chủ tịch Hạ viên thì có thể sẽ không dễ dàng thực hiện công việc của mình và có nhiều khả năng là ông ấy sẽ làm điều gì đó quyết liệt để đảm bảo vị trí này. Chẳng hạn, rất có thể McCarthy sẽ thực hiện chuyến công du đến đảo Đài Loan – điều sẽ thể hiện lập trường cứng rắn của ông và khiến Biden khó xử.
Truyền thông thế giới và nước Mỹ đang bình luận và bất mãn sôi sục quanh sự kiện này ở Hạ viên Mỹ, thế nhưng truyền thông và những công dân Mỹ “yêu tiếng Việt” vẫn “thơ ơ” và “lãnh đạm” trước sự kiện này như thể họ không bị ảnh hưởng và tổn hại gì trước việc Quốc hội Mỹ bị tê liệt hoạt động và chính trị Mỹ bị chia rẽ cùng cực, bế tắc vậy. Nguyên nhân bởi họ quen ca tụng lòe bịp dân Việt Nam về mô hình chính trị ưu việt, mẫu mực, thành công của nước Mỹ nên giờ há miệng mắc quai hay vì họ không thể, không dám nói sự thật về bản chất nền dân chủ này lâu nay. Họ được chỉ định nói một chiều, không dám nói ngược đối với các quốc gia mà họ được giao phải lòe bịp?!?
