“Việt Nam đã phát hiện ra 82 trường hợp và ngay lập tức vào cuộc, hủy các chuyến bay, tàu hỏa, xe buýt và đưa một số khu vực dân cư vào trạng thái giãn cách xã hội. So với Vương quốc Anh, nơi mỗi ngày có thêm 20 ngàn ca nhiễm và họ mở cửa tất cả mọi nơi” – Joe Buckley, chuyên gia nghiên cứu nguồn lao động Đông Nam Á, tiến sĩ từ SOAS Development đăng tải trên trang cá nhân.
Joe Buckley tiếp tục bình luận: “Đây là một chính phủ rất có tài. Trớ trêu thay, Việt Nam lại đặt ít các lệnh giới hạn tại thủ đô Hà Nội hơn so với Anh Quốc áp đặt lên London, vậy mà họ đã kiểm soát rất tốt Covid-19. Tôi không thấy tư tưởng cộng sản gì về điều đó cả”
Tài khoản Mark Scarola, phản hồi bình luận trên, cho rằng chính phủ Hoa Kỳ cũng có thể yêu cầu các công ty trong nước sản xuất trong các trường hợp khẩn cấp, nhưng đa phần sẽ không xảy ra. Việt Nam chỉ đơn giản là tránh chủ nghĩa tư bản coi việc “đạt được lợi nhuận bằng mọi giá”.
Ngay khi Việt Nam công bố các ca lây nhiễm cộng đồng mới sau 55 ngày không có lây nhiễm trong cộng đồng, đã có hai luồng phản ứng về cách thức mà Việt Nam đối phó với đợt bùng phát mới này. Một luồng ý kiến thì cho rằng Việt Nam đang phản ứng thái quá về đại dịch, việc áp đặt giãn cách xã hội tại một khu vực là không cần thiết, còn luồng ý kiến còn lại, hoàn toàn đồng ý với cách mà Việt Nam đã và đang làm, đó là cách ly và điều trị tập trung, thực hiện giãn cách xã hội tại các tâm dịch, cô lập một số địa phương có các ca nghi nhiễm.
Trên tờ The New York Times, có nhiều bình luận chỉ trích về cái cách mà Việt Nam phản ứng với đại dịch. Tuy nhiên, điều đáng mừng ở đây là cái cách mà bạn bè quốc tế bênh vực và nhìn nhận công tâm về Việt Nam.
Tài khoản Steve Bishop cho rằng các nước cộng sản đều che giấu số liệu về những ca nhiễm bệnh hay tử vong của họ. Bên dưới, tài khoản Tran Hai phản đối ý kiến, và viện dẫn rằng tờ AP đã cử một nhóm xác minh ý kiến Việt Nam giấu dịch, nhưng không phát hiện được số lượng ca nhiễm tăng bất thường hay việc các bệnh viện bị quá tải.
“Các nước cộng sản kiểm soát Covid-19 bằng cách nhốt mọi người vào trong nhà. Điều này không thể áp dụng cho Hoa Kỳ, chúng ta không thể vi phạm hiến pháp” – Frank Dukes bình luận.
Và thật may là có những người bạn ở Úc, New Zealand, Đài Loan… – những quốc giá có cách chống dịch tương tự Việt Nam và cũng là những quốc gia chống dịch thành công nhất thế giới.
“Thời kỳ đầu, người Mỹ còn áp đặt lệnh hạn chế di chuyển, trưng thu tài sản cá nhân để ngăn chặn các bệnh truyền nhiễm lây lan. Hãy học lịch sử, hãy học hỏi” – Tài khoản Mike Wyner.
“Từ Australia và New Zealand, xin lỗi, bạn đã nói gì” – Ben Duigu, đang theo học tại Đại học Quốc gia Australia bình luận. Dưới đoạn phản hồi này, nhiều người từ Australia và New Zealand lên tiếng bênh vực Việt Nam và các phương pháp chống dịch như cách ly xã hội, đeo khẩu trang, khóa chặt các tâm dịch….
Tài khoản Heather Simpson Sullivan bình luận gay gắt: “Người dân tại Bắc Mỹ và Anh Quốc cho rằng họ sẽ không bao giờ lấy lại được quyền lợi của mình. Dù các quốc gia khác đã tuân thủ theo các nguyên tắc chống dịch cứng rắn và đã trở lại bình thường… thì thật là điên rồ, khi họ cho rằng Covid-19 đã được thổi phồng”.
“Việt Nam cùng với New Zealand, Australia đã khống chế dịch bệnh rất tốt theo những cách khá giống nhau. Cộng sản hay tư bản không quan trọng, quan trọng là cái cách mà chính quyền đối xử với người dân như thế nào. Bỏ mặc nhân dân hay là bảo vệ nhân dân? Hãy tự đi mà hỏi hơn 400 ngàn người đã chết vì Covid-19 ở Mỹ đấy” – Tài khoản Paul Lopez.
Tài khoản Nguyen Quan viện dẫn các số liệu từ WHO và nói: “Dân số Mỹ gấp 3 lần dân số Việt Nam, nhưng lại có số ca nhiễm gấp 16 ngàn lần và số ca tử vong gấp 12 ngàn lần Việt Nam.”.
Angelito Gamboa, một tài khoản đến từ Philippines, cho rằng những ca nhiễm mới phát hiện chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm”, vì Việt Nam là một quốc gia cộng sản và đã thao túng truyền thông. Tài khoản Frank Fenoglio phản hồi bình luận này: “Họ đã bình thường từ tháng 5 năm ngoái, trải qua một đợt tái bùng phát tháng 8 và cũng đã nhanh chóng bình thường trở lại và ngay bây giờ đang chống lại một đợt bùng phát mới. Còn anh bạn đến từ Philippines, quốc gia của anh bạn bao giờ mới bình thường trở lại được”.
Trong nhóm cộng đồng Đông Nam Á, nhiều thành viên nhìn phong cách chống dịch mạnh mẽ của Việt Nam trong giai đoạn này bằng con mắt ngưỡng mộ. Một thành viên Indonesia cho biết: “Họ đặt mục tiêu khống chế dịch trong 8 ngày tới. Còn tại Indonesia, chính quyền đặt mục tiêu khống chế dịch trong 8 năm tới”.
“Họ đã thiết lập 2 bệnh viện dã chiến mới trong vòng chưa đầy 24h, xây thêm một bệnh viện dã chiến nữa trong vòng 72 giờ tới. Nâng cấp tốc độ xét nghiệm lên gấp 50 lần trong vòng nửa ngày, điều hơn 2000 tình nguyện viên trong cùng thời gian ấy, khóa chặt các điểm dịch trong 3 giờ đồng hồ, gần như ngay lập tức có hơn 2 triệu dân tham gia vào giãn cách xã hội. Tôi nổi da gà khi chứng kiến cảnh Việt Nam đối phó với đợt bùng phát này”.
Chuyên gia Barney Flower, chuyên gia nghiên cứu Covid-19 của Trung nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford, Việt Nam cho biết đây là một đợt bùng phát lớn và sẽ có những gián đoạn trong cuộc sống thường ngày tại Việt Nam, nhưng chuyên gia này cũng tin tưởng rằng Việt Nam sẽ lại thắng thế.
James Pearson, ký giả của Reuters, cho biết rằng các khu vực tái bùng phát mới đây đã được kiểm soát và việc Việt Nam phê duyệt nhanh chóng vaccine chống Covid-19 từ AstraZeneca, song song với đó là việc tiếp tục phát triển vaccine bản địa.
Việc tự thân phát triển vaccine phòng chống virus là một điều đáng khen cho thấy rằng Việt Nam đã chuẩn bị trước cho “chiến tranh vaccine” trong tương lai, khi mà các nước giàu đang có động thái “om hàng” làm tăng giá vaccine hay ngăn cản việc các nước có thu nhập trung bình trở xuống “bình thường hóa”.
Việt Nam, một lần nữa chứng kiến các đợt tái bùng phát trở lại bởi biến chủng Covid-19 Anh Quốc và cũng một lần nữa, báo giới và bạn bè nước ngoài đang theo dõi cách phản ứng của Việt Nam như thế nào, và liệu có một chiến thắng nữa sẽ xảy ra hay không.
Cái cách mà người Việt Nam đang chiến đấu, một quốc gia nhỏ bé, với thu nhập trung bình thấp, nhưng đã bền bỉ chiến đấu chống dịch không đầu hàng và buông xuôi trong suốt một thời gian dài qua là điều mà có lẽ nhiều quốc gia tư bản hay không tư bản, giàu có hay không, đều cần phải học hỏi.
tifosi
Dịch từ
1. We Are Asean
2. Bài viết được đăng tải trên trang FB của The New York Times ngày 28/01
3. Twitter Barney Flower, James Pearson, Joe Buckley
Và một vài nguồn khác.
