Khái niệm phát triển con người theo UNDP, là một tiến trình mở rộng các quyền lựa chọn cho mọi người, trao cho họ những cơ hội tốt hơn trong các vấn đề giáo dục, chăm sóc y tế, thu nhập, việc làm…
Cũng theo UNDP, phát triển con người và quyền con người có mối liên hệ chặt chẽ về động cơ và mục đích, có tác động bổ trợ lẫn nhau, tuy có những khác biệt nhất định về chiến lược hành động. Cụ thể, về những điểm tương đồng, phát triển con người và quyền con người đều nhằm thúc đẩy cuộc sống và hạnh phúc của con người trên cơ sở khuyến khích sự tôn trọng nhân phẩm vốn có của các nhân và sự bình đẳng giữa các dân tộc. Phát triển con người và quyền con người đều nhằm hiện thực hóa tự do vốn có của con người thông qua việc tăng cường các cơ hội và năng lực cho mọi người. Cả phát triển con người và quyền con người đều lấy con người làm trung tâm, đều nhằm tăng cường các tiêu chuẩn sống của con người không chỉ qua việc nâng cao thu nhập, mà còn qua việc cải thiện các thiết chế xã hội theo hướng dân chủ hóa và tôn trọng nhân quyền.
Điểm khác biệt cơ bản giữa phát triển con người và quyền con người là chiến lược hành động, Trong khi các hoạt động về phát triển con người, cụ thể như Các Mục tiêu phát triển thiên nhiên kỷ của Liên Hợp quốc được tổ chức thực hiện theo cách tiếp cận từ trên xuống dưới, do đó chủ yếu tác động đến kiến trúc thượng tầng của các nhà nước, còn các chương trình về quyền con người có cách tiếp cận cân bằng hơn, theo đó không chỉ các nhà nước mà cả các cộng đồng, các tổ chức xã hội dân sự cũng đều được huy động thâm gia một cách đồng thời
Cho dù có những điểm khác biệt, song các chương trình và hoạt động về phát triển con người và quyền con người có mối liên hệ chặt chẽ, tác động hỗ trợ lẫn nhau. Đơn cử, các hoạt động bảo vệ và thúc đẩy các quyền con người về kinh tế, xã hội, văn hóa bổ trợ và góp phần thúc đẩyviệc triển khai và đạt được tám mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (trong đó có 6 mục tiêu gắn liền với các quyền kinh tế, xã hội, văn hóa). Ngược lại những hoạt động nhằm thực hiện tám mục tiêu phát triển thiên niên kỷ cũng góp phần quan trọng vào việc bảo vệ và thức đẩy các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa. Về vấn đề này có một thuật ngữ được sử dụng phổ biến của cơ quan Liên Hợp quốc, đó là tiếp cận dựa trên quyền (right –based appoach -RBA). Các đặc trưng cốt lõi của RBA là: Coi việc hỗ trợ thực hiện, thụ hưởng các quyền con người là mục tiêu chính trong các chính sách và chương trình phát triển; Lấy các nguyên tắc và tiêu chuẩn quốc tế về quyền con người làm định hướng cho việc thiết lập và thực hiện các chương trình phát triển; Làm rõ những chủ thể của quyền, chủ thể có trách nhiệm, nghĩa vụ của họ từ đố hỗ trợ họ tăng cường năng lực trong việc thực hiện các quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm
