Trưởng nhóm điều tra của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) về nguồn gốc đại dịch COVID-19 Peter Ben Embarek yêu cầu các nhà điều tra tìm kiếm thông tin và xem xét kỹ hơn tại Phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, Trung Quốc
Giới chức Trung Quốc đã gây áp lực điều tra
Trong một tuyên bố được đưa ra hôm 12-8, một số nhà khoa học của WHO cho biết, giới chức Trung Quốc đã gây áp lực điều tra để loại bỏ giả thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm Trưởng nhóm điều tra của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) về nguồn gốc đại dịch COVID-19 Peter Ben Embarek cho biết trong một bộ phim tài liệu phát sóng tối 12-8 trên truyền hình Đan Mạch rằng, các đồng nghiệp Trung Quốc đã tạo ảnh hưởng đến việc trình bày phát hiện của họ và đẩy lùi việc liên kết nguồn gốc của đại dịch với một phòng thí nghiệm ở Viện nghiên cứu virus tại Vũ Hán trong báo cáo về cuộc điều tra.
“Ban đầu, họ không muốn bất cứ điều gì về phòng thí nghiệm xuất hiện trong báo cáo. Chúng tôi kiên quyết đưa nó vào, bởi vì nó là một phần của toàn bộ vấn đề về nguồn gốc của virus”, Ben Embarek nói trong cuộc trả lời phỏng vấn.
Trong báo cáo được công bố hồi đầu năm, nhóm điều tra của WHO tại Trung Quốc cho biết “rất khó có khả năng” virus SARS-CoV-2 vô tình bị rò rỉ từ Viện Virus Vũ Hán hoặc một cơ sở khác ở thành phố Trung Quốc, nơi các ca nhiễm lần đầu tiên được tìm thấy. Nhóm các nhà nghiên cứu chung cũng cho biết họ sẽ không đề nghị điều tra thêm về vấn đề này.
Hoàn toàn có khả năng xảy ra
Ben Embarek nói với các phóng viên Đan Mạch, một cuộc thảo luận về việc có nên đưa lý thuyết rò rỉ trong phòng thí nghiệm vào báo cáo hay không kéo dài đến 48 giờ trước khi kết thúc nhiệm vụ. Cuối cùng, người đồng cấp Trung Quốc của Ben Embarek đã đồng ý thảo luận về lý thuyết rò rỉ trong phòng thí nghiệm trong báo cáo “với điều kiện chúng tôi không đề xuất bất kỳ nghiên cứu cụ thể nào để tiếp tục giả thuyết đó”.
Khi được hỏi rằng liệu từ ngữ “cực kỳ khó xảy ra” của báo cáo về lý thuyết rò rỉ trong phòng thí nghiệm có phải là một yêu cầu của Trung Quốc hay không, Ben Embarek cho biết “đó là hạng mục mà chúng tôi đã chọn để đưa nó vào cuối cùng”. Nhưng ông nói thêm rằng điều này có nghĩa là nó không phải là không thể, chỉ là không có khả năng.
Ben Embarek cho biết một kịch bản tương tự cũng có thể xảy ra là một nhân viên phòng thí nghiệm vô tình có thể mang virus đến Vũ Hán sau khi thu thập mẫu tại hiện trường. Giả thuyết này cũng có thể được coi là giả thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm và về sự lây nhiễm trực tiếp từ một con dơi, được mô tả là “có khả năng” trong báo cáo.
“Một nhân viên phòng thí nghiệm bị nhiễm bệnh tại hiện trường khi đang thu thập mẫu trong hang dơi – một kịch bản như vậy vừa là giả thuyết rò rỉ trong phòng thí nghiệm vừa là giả thuyết đầu tiên của chúng tôi về sự lây nhiễm trực tiếp từ dơi sang người. Chúng tôi đã xem giả thuyết đó là có khả năng xảy ra”, Ben Embarek nói.
“Lỗi của con người”?
Trong các bình luận khác của cuộc trả lời phỏng vấn được kênh TV2 của Đan Mạch đưa, Ben Embarek cho rằng có thể có “lỗi của con người” nhưng hệ thống chính trị Trung Quốc không cho phép các cơ quan chức năng thừa nhận nó. “Điều đó có thể có nghĩa là có lỗi của con người đằng sau một sự kiện như vậy và họ không vui khi thừa nhận điều đó. Toàn bộ hệ thống tập trung rất nhiều vào việc không thể sai lầm và mọi thứ phải hoàn hảo”, ông nói thêm.
Được biết, giả thuyết “rò rỉ trong phòng thí nghiệm”, chủ đề được đồn đoán gay gắt ở Mỹ, đã được Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus tuyên bố vẫn cần được nghiên cứu kỹ hơn. “Mặc dù nhóm nghiên cứu đã kết luận rằng rò rỉ trong phòng thí nghiệm là giả thuyết ít có khả năng xảy ra nhất, nhưng điều này đòi hỏi phải điều tra thêm, có khả năng với các nhiệm vụ bổ sung liên quan đến các chuyên gia chuyên môn mà tôi đã sẵn sàng triển khai”, ông Tedros nói.
Trong một tuyên bố đưa ra hôm 12-8, WHO cũng nói về sự cần thiết của “các bước tiếp theo” trong cuộc điều tra về nguồn gốc COVID-19. Nghiên cứu do WHO đứng đầu chỉ là một điểm của cuộc điều tra đang diễn ra. Vào cuối tháng này, cộng đồng tình báo Mỹ dự kiến sẽ hoàn thành cuộc đánh giá trong 90 ngày đối với các bằng chứng về nguồn gốc của COVID-19.
