Tai nạn thương tích là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ em và người chưa thành niên ở nhiều quốc gia trên thế giới. Chỉ một phút bất cẩn, chỉ là sự thiếu kiến thức, kỹ năng, thiếu ý thức mà chúng ta có thể mất đi sinh mạng của các em do đuối nước. Đuối nước không những cướp đi sự sống, ảnh hưởng đến sự phát triển của các em, mà còn để lại những nỗi đau không nguôi cho tất cả chúng ta, cho nhiều gia đình, cho xã hội sau này.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong thập kỷ vừa qua đuối nước đã cướp đi sinh mạng của hơn 2,5 triệu người. Đây cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu của tử vong trẻ em từ 5-14 tuổi trên thế giới. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2019 đã ước tính có khoảng 372.000 người mỗi năm tử vong do đuối nước trên toàn thế giới, trong đó có 82.934 trẻ em từ 0-14 tuổi. Hơn 90% các trường hợp đuối nước xảy ra ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, đặc biệt ở các vùng nông thôn.
Đuối nước là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do tai nạn thương tích ở trẻ em và người chưa thành niên tại Việt Nam. Tử vong do đuối nước tại Việt Nam đã giảm từ 3.300 trẻ em tử vong do đuối nước năm 2010 xuống còn 2.350 năm 2016; 2,085 năm 2020 và 1.990 năm 2021. Trung bình mỗi năm giảm từ 3-5% tương đương với mỗi năm giảm khoảng 100 trẻ em bị tử vong do đuối nước.
Phòng, chống đuối nước trẻ em là một trong những ưu tiên hàng đầu của Việt Nam nhằm đảm bảo quyền sống còn, an toàn sinh mạng của trẻ em. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã và đang phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, đoàn thể và chính quyền địa phương thực hiện các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về phòng chống đuối nước trẻ em, triển khai các biện pháp đảm bảo môi trường sống an toàn, dạy kỹ năng an toàn, dạy bơi phòng chống đuối nước trẻ em. Các mô hình can thiệp hiệu quả, bền vững về phòng chống đuối nước trẻ em được triển khai và chỉ đạo, hướng dẫn nhân rộng. Quan tâm hơn nữa đến truyền thông, hướng dẫn, vận động cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em chủ động thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn phòng, chống đuối nước cho trẻ em. Đặc biệt là tăng cường sự phối hợp liên ngành trong phòng chống đuối nước trẻ em.
Trong thời gian qua, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội đã phối hợp với các Bộ, ngành, đoàn thể triển khai Chương trình phòng chống tai nạn thương tích, phòng chống đuối nước trẻ em đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ:
- Hệ thống pháp luật, chính sách của Việt nam về phòng chống tai nạn thương tích, phòng chống đuối nước ngày một hoàn thiện.
- Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1248/QĐ-TTg ngày 19/7/2021 về việc phê duyệt Chương trình phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em giai đoạn 2021-2030 với các mục tiêu giảm 20% số trẻ tử vong do đuối nước, dạy kỹ năng an toàn, dạy bơi cho trẻ em;
- Đặc biệt, ngày 02/5/2022 Thủ tướng chính phủ ban hành Công điện số 398/CĐ-TTg, về tăng cường công tác phòng, chống đuối nước trẻ em. (iv) Nhận thức, kiến thức của các cấp, các ngành, gia đình, cộng đồng được nâng cao. Chính quyền các cấp đã nâng cao vai trò trách nhiệm trong việc triển khai và bố trí nguồn lực thực hiện công tác này;
- Tử vong do tai nạn thương tích, đuối nước trẻ em đã giảm mỗi năm trung bình 3-5%, tương đương giảm 100 trường hợp trẻ em tử vong do đuối nước mỗi năm;
- Xây dựng môi trường an toàn tại gia đình, trường học, cộng đồng với hơn 6 triệu ngôi nhà đạt tiêu chí Ngôi nhà an toàn, 26.000 trường học đạt tiêu chí Trường học an toàn, 6000 xã, phường, thị trấn đạt tiêu chí Cộng đồng an toàn, các khu vực nước sâu nguy hiểm được cắm biển báo, rào chăn, cảnh giới.
- Dạy bơi an toàn và dạy kỹ năng an toàn cho trẻ em tại trường học, cộng đồng.
- Hình thành cơ chế phối hợp liên ngành PCĐNTE tạo sự can thiệp đồng bộ, đa ngành.
- Huy động được sự tham gia của cộng đồng và tích cực hợp tác quốc tế trong công tác phòng chống đuối nước trẻ em. Sự hỗ trợ Tổ chức Y tế Thế giới, Quỹ từ thiện Blooberg, Tổ chức Chiến dịch không thuốc lá vì trẻ em (Campaign For Tobacco-Free Kids) (Đơn vị: Vận động Chính sách Y tế toàn cầu) và các tổ chức quốc tế đã góp phần tích cực cho những thành công của Việt Nam đối với công tác phòng chống tai nạn thương tích trẻ em, phòng chống đuối nước trẻ em. Các tổ chức quốc tế đã đánh giá cao các thành công của Việt Nam trong công tác phòng chống đuối nước trẻ em, trong sự nỗ lực hợp tác liên ngành về phòng chống đuối nước trẻ em ở Việt Nam dưới sự điều phối của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.
- Tổ chức Y tế thế giới đã tổ chức diễn đàn trực tuyến toàn cầu nhân ngày thế giới phòng chống đuối nước 25/7. Tại diễn đàn này, Tổ chức Y tế thế giới đã điểm lại 5 thành tựu quan trọng nhất và Việt Nam là một trong hai quốc gia được WHO ghi nhận trong 5 thành tựu về phòng chống đuối nước trẻ em nhân ngày Thế giới PCĐN năm 2022, lần thứ hai được phát động. Việt Nam được ghi nhận vì ” Chính Phủ Việt Nam thông qua Chương trình quốc gia phòng chống thương tích trẻ em đến năm 2030, trong đó, xây dựng các mục tiêu và chỉ số cụ thể để giảm đuối nước trẻ em và dạy bơi an toàn”.
- Tham gia và hưởng ứng tích cực các hoạt động của toàn cầu trong phòng chống đuối nước trẻ em. Đã nghiên cứu và áp dụng các hướng dẫn toàn cầu của Tổ chức y tế giới về phòng chống đuối nước trẻ em trong coongtacs PCĐNTE tại Việt Nam; triển khai tích cực các hoạt động hưởng ứng ngày thế giới phòng chống đuối nước trẻ em của Liên hợp quốc (25-7). Năm 2022, hưởng ứng ngày thế giới phòng chống đuối nước 25/7 với khẩu hiệu”Ai cũng có thể hành động để phòng chống đuối nước trẻ em’’, Bộ LĐTBXH đã phối hợp với các bộ ngành triển khai chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức kiến thức về PCĐNTE cho các cấp các ngành, cộng đồng đặc biệt là cha mẹ, người chăm sóc trẻ, trẻ em về tham gia phòng chống đuối nước trẻ em và thúc đẩy cùng hành động để phòng chống đuối nước trẻ em. Bộ LĐTBXH đã phối hợp với 9 Bộ ngành, đoàn thể ký kết Kế hoạch liên ngành phòng chống đuối nước trẻ em giai đoạn 2022-2030 nhằm thực hiện Quyết định số 1248/QĐ-TTg ngày 19/7/2021 phê duyệt Chương trình phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em giai đoạn 2021-2030 và công điện số 398 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác PCĐNTE; phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới, Tổ chức Chiến dịch không thuốc lá vì trẻ em (Campaign For Tobacco-Free Kids) (Đơn vị: Vận động Chính sách Y tế toàn cầu) tổ chức Triển lãm nghệ thuật về Phòng chống đuối nước trẻ em với chủ đề “Cùng quan tâm và hành động”. Triển lãm diễn ra từ ngày 23 đến ngày 31 tháng 7 năm 2022 tại Nhà triển lãm số 45 phố Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Cuộc triển lãm có ý nghĩa hết sức quan trọng nằm trong chuỗi các sự kiện Việt Nam hưởng ứng ngày thế giới phòng chống đuối nước. Với Chủ đề của triển lãm là “Cùng quan tâm và hành động” nhằm (i) Nâng cao nhận thức cho toàn xã hội, đặc biệt là cha mẹ, người chăm sóc trẻ và trẻ em về các biện pháp phòng chống đuối nước, các can thiệp hiệu quả;(ii) Tạo cơ hội cho trẻ em, đặc biệt trong dịp các em nghỉ hè được tham gia các hoạt động vui chơi kết hợp cung cấp các kiến thức về an toàn trong môi trường nước; (iii) Chia sẻ và lan tỏa những giá trị nhân văn và hiệu quả các chương trình can thiệp phòng chống đuối nước trẻ em của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, các bộ ngành, tổ chức, địa phương đến đông đảo cộng đồng xã hội.
