Hôm 25-7, Australia đã tham gia cùng Mỹ, tuyên bố rằng các yêu sách của Trung Quốc về Biển Đông là không tuân thủ luật pháp quốc tế.
Tuyên bố này được Australia đưa ra trong một công hàm gửi Liên Hợp Quốc cùng ngày. Trong công hàm ngoại giao, Australia bác bỏ các yêu sách hàng hải của Trung Quốc, nhất là với các đảo ở Biển Đông, gọi đây là hành động không phù hợp với Công ước quốc tế của Liên Hợp Quốc (LHQ) về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). Các yêu sách của Trung Quốc về quyền lịch sử hay quyền lợi, quyền lợi hàng hải được thành lập trong quá trình thực hành lịch sử lâu đời ở Biển Đông cũng bị Australia chỉ ra là vô lý, không phù hợp với luật pháp quốc tế.
Đặc biệt, hãng tin Reuters cho biết, Australia khẳng định họ không chấp nhận việc Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa (vốn đã được cộng đồng quốc tế công nhận rộng rãi là thuộc chủ quyền của Việt Nam). Đồng thời, Australia cũng trích dẫn những phản đối Trung Quốc của Việt Nam trong công hàm ngoại giao của mình.
“Không có cơ sở pháp lý nào để Trung Quốc vẽ những đường cơ sở thẳng nối các điểm ngoài cùng của các thực thể hoặc nhóm đảo trên Biển Đông, xung quanh cái gọi là “Tứ Sa” hay “thềm lục địa” hay các quần đảo xa bờ. Australia bác bỏ mọi yêu sách vùng nội thuỷ, vùng lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa dựa trên những đường cơ sở thẳng nói trên”, công hàm có đoạn viết.
Chính quyền Canberra đồng thời khẳng định phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài thường trực (PCA) thành lập theo phụ lục VII UNCLOS đã làm rõ điều này. Tuy nhiên, kể từ đó đến nay, Trung Quốc vẫn phớt lờ phán quyết. Vì thế, Australia đề nghị Trung Quốc tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS, khi nêu ra các yêu sách ở Biển Đông.
Được biết, động thái của Australia được thực hiện sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 14-7 đưa ra quan điểm chính thức của Mỹ là bác bỏ yêu sách chủ quyền phi pháp “đường lưỡi bò” của Trung Quốc ở Biển Đông. Ông Pompeo tuyên bố Washington sẽ hỗ trợ các nước nếu Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của họ ở Biển Đông.
H.Chi