Ngày 8/3/2022, trang The Conversation đăng bài nghiên cứu có tiêu đề “Sự ủng hộ cho nền dân chủ đang suy yếu trên khắp Châu Mỹ” của 2 nhà nghiên cứu Giáo sư Khoa học Chính trị và Giám đốc LAPOP, Đại học Vanderbilt Elizabeth J. Zechmeister và Phó Giáo sư Khoa học Chính trị và Phó Giám đốc Phòng thí nghiệm LAPOP, Đại học Vanderbilt Noam Lupu. Cả 2 đều là giám đốc chương trình AmericasBarometer do USAIDS tài trợ.
Bài nghiên cứu nói trên chỉ ra rằng, người dân đang mất niềm tin vào nền dân chủ trên khắp Tây bán cầu. Cuộc khảo sát về Châu Mỹ gần đây nhất cho thấy, trên khắp Bắc, Trung và Nam Mỹ, và một số vùng của Caribê, chỉ có 63% dân chúng bày tỏ sự ủng hộ đối với nền dân chủ vào năm 2021, giảm gần 10 điểm phần trăm kể từ năm 2004. Đây là kết quả thực hiện 64.352 cuộc phỏng vấn những người trong độ tuổi bầu cử trên 22 quốc gia ở Bắc, Trung và Nam Mỹ và Caribe vào năm 2021. Họ cho rằng con số này lý giải nguyên nhân “cho sự gia tăng ủng hộ giới lãnh đạo độc tài ở những nơi như Hoa Kỳ , Peru và El Salvador”!?!
Căn nguyên là mất niềm tin vào bầu cử
Họ chỉ ra rằng, con số này đáng báo động vì có nhiều điểm tương đồng với các nơi khác trên thế giới. Ngày càng có nhiều người xem các cuộc bầu cử của họ và các đại diện được bầu có nhiều thiếu sót và không đáng tin cậy.
Trung bình, khoảng 3 trong số 5 người trưởng thành trong khu vực cho rằng hầu hết hoặc tất cả các chính trị gia có liên quan đến tham nhũng. Ở Peru, 88% công dân tin rằng hầu hết hoặc tất cả các chính trị gia của họ đều tham nhũng, trong khi chỉ 20% người Canada cảm thấy như vậy về các nhà lãnh đạo của họ.
Khi được hỏi họ tin tưởng vào các cuộc bầu cử ở quốc gia của họ ở mức độ nào, chỉ 2 trong 5 người trưởng thành trong khu vực đưa ra câu trả lời tích cực. Và ở hầu hết các quốc gia mà nhóm này khảo sát, ít hơn một nửa số người trưởng thành tin rằng phiếu bầu được kiểm đếm chính xác.
Báo cáo nêu ra những vụ việc tiêu cực bị phát giác khiến dân chúng ngày càng mất niềm tin vào nền dân chủ, như các vụ bê bối tham nhũng cấp cao đã làm rung chuyển châu Mỹ trong những năm gần đây. Hồ sơ Panama , một kho tài liệu tài chính bị rò rỉ vào năm 2015, tiết lộ rằng các chính trị gia trong khu vực đã trốn thuế thông qua các tài khoản bí mật ở nước ngoài. Cuối năm 2016, công ty xây dựng Brazil Odebrecht thừa nhận rằng họ đã chi hàng trăm triệu USD hối lộ các quan chức trong khu vực để đảm bảo các hợp đồng công.
Cũng có nhiều vụ bê bối liên quan đến đại dịch COVID-19, bao gồm cả việc các chính trị gia lạm dụng quỹ khẩn cấp hoặc tiếp cận vắc-xin trước công chúng . Các cựu tổng thống bị bỏ tù hoặc bị điều tra tại hơn một nửa các “nền dân chủ lớn” ở Tây Bán cầu, bao gồm Argentina, Bolivia, Guatemala và Peru.
Từ lý do này khiến các cuộc bầu cử đã trở nên gây tranh cãi sâu sắc, nguyên nhân đôi khi là do các chiến dịch cung cấp thông tin sai lệch, như ở Peru vào năm 2021 và Hoa Kỳ vào năm 2016 và 2020 . Vào những thời điểm khác, xung đột nảy sinh do quản lý yếu kém – và có thể có gian lận – như trường hợp của Bolivia vào năm 2019. Những trải nghiệm gần đây đã khiến người dân châu Mỹ hoài nghi về nền dân chủ bầu cử.
Khi hỏi người dân trong khu vực xem xét liệu họ muốn có một hệ thống chính trị với các đại diện được bầu chọn hay một hệ thống đảm bảo mức sống tối thiểu mà không có bầu cử, 54% đã chọn hệ thống sau.
Nhưng khi họ được yêu cầu lựa chọn giữa mức sống được đảm bảo và hệ thống bảo vệ quyền tự do ngôn luận, 74% muốn có thể tự do phát biểu mà không sợ bị ảnh hưởng. Do đó, họ đang ngày càng hướng về những người theo chủ nghĩa dân túy có sức lôi cuốn để truyền tiếng nói của họ chống lại các chính trị gia giàu kinh nghiệm mà họ cho là tham nhũng.
Cuộc khảo sát cũng phản ánh, 30% người dân Châu Mỹ ủng hộ đóng cửa cơ quan lập pháp
Rút cục, theo kết luận của nhóm khảo sát, “trừ khi công dân ở khắp mọi nơi từ Alaska đến Argentina lấy lại niềm tin vào tính toàn vẹn của các cuộc bầu cử và thể chế đại diện của họ, nền dân chủ trên khắp châu Mỹ sẽ vẫn bị đe dọa”.
Tìm hiểu đầy đủ bài gốc ở đây: https://theconversation.com/support-for-democracy-is-waning-across-the-americas-174992
Không biết khi đọc bài nghiên cứu này, các “nhà dân chủ Việt” sẽ lý giải ra sao về lối tuyên truyền lâu nay của họ rằng, tham nhũng chỉ gắn với chế độ “độc đảng”, “độc tài”, muốn có dân chủ, muốn chống tham nhũng thì phải đa đảng?!?
