Việt Nam có 65 triệu người sử dụng các phương tiện truyền thông xã hội trên tổng số 96 triệu dân (chiếm 66% dân số). Nếu tính theo tỉ lệ tăng trưởng so với các năm trước đó, số người sử dụng các phương tiện truyền thông xã hội tại Việt Nam đã tăng khá nhanh với con số tăng cụ thể là 5,7 triệu người (tức là tăng khoảng hơn 9,6%) từ tháng 4/2019 đến tháng 01/2020.
Sau hơn 20 năm phát triển, đến nay Việt Nam đã trở thành một trong các quốc gia có tỷ lệ người dùng Internet, mạng xã hội (MXH) cao nhất châu Á và đứng thứ 12/20 quốc gia dẫn đầu thế giới. Internet và MXH đã trở thành công cụ vô cùng quen thuộc, là “một phần tất yếu” trong cuộc sống của người dân, góp phần quan trọng vào công cuộc công nghiệp hóa – hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ đất nước.
Cũng như hầu hết các quốc gia trên thế giới, Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn tôn trọng và bảo vệ các quyền tự do cơ bản của con người, trong đó có tự do Internet, MXH. Mặc khác, đối với những người vi phạm các quy định của pháp luật trên không gian mạng, đăng phát các thông tin thất thiệt, lừa đảo, xuyên tạc, xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân… các cơ quan chức năng của Việt Nam sẽ xử lý nghiêm minh theo pháp luật. Việt Nam kiên quyết phản đối, đấu tranh với mọi hành vi lợi dụng quyền con người nói chung và quyền tự do Internet, MXH nói riêng để chống phá, can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam.
Ngày 03/02/2020, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị định 15/2020/NĐ-CP về “xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử” thay thế Nghị định 174/2013/ND-CP ngày 13/11/2013. Nghị định 174/2013/NĐ-CP của Chính phủ cũng đã quy định khá cụ thể về hành vi thông tin sai sự thật trên môi trường viễn thông. Nhưng quá trình tổ chức thực hiện có những hạn chế và diễn biến tình hình đã thay đổi, xuất hiện những kẽ hở, mức độ xử phạt chưa đủ sức răn đe… Do đó mà tình trạng dùng MXH, trang thông tin, tài khoản cá nhân để đăng những thông tin sai sự thật chưa giảm, thậm chí có chiều hướng gia tăng.
Nghị định 15/2020/NĐ-CP với 224 điều, đã quy định rõ hơn, chi tiết hơn về hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả, thẩm quyền lập biên bản và thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực. Đây được xem là phương thuốc mạnh mẽ, hữu hiệu hơn trong việc phòng, chống những thông tin giả, thông tin sai lệch, xấu độc gây hoang mang dư luận đang lan tràn trên không gian mạng thời gian vừa qua.
Hệ thống pháp luật của Việt Nam đang ngày càng được hoàn thiện đồng bộ, kịp thời điều chỉnh mọi mặt trong đời sống. Việc đưa pháp luật vào cuộc sống, nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật cho người dân của các cấp, các ngành, các đơn vị, địa phương đang được chú trọng thực hiện. Cùng với đó, trong thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, người dân phải hết tỉnh táo, sáng suốt trong tiếp nhận và xử lý thông tin. Khi tham gia MXH, mỗi người cần có ý thức rằng mình phải là người có trách nhiệm với đất nước, với cộng đồng; biết tôn trọng nhân phẩm, danh dự, quyền lợi của người khác; và nhất là biết tôn trọng danh dự bản thân thì mới có trách nhiệm với mỗi bài viết, mỗi hình ảnh, mỗi ý kiến bình luận khi đăng lên MXH. Trong khi thực hiện quyền của mình, mỗi người cần thể hiện rõ tinh thần thượng tôn pháp luật, vì sự trong sạch của môi trường không gian mạng, vì sự bình yên và phát triển của đất nước. Với những kẻ cố tình sử dụng mạng xã hội để bịa đặt, xuyên tạc sự thật, làm hại người khác cần phải xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.
Việc Việt Nam ban hành Luật ANM, Nghị định 15/2020/NĐ-CP và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan thực chất là nhằm bảo vệ quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tiếp cận thông tin, tự do Internet, tự do MXH của người dân; tạo môi trường mạng của Việt Nam lành mạnh, an toàn hơn, phục vụ tốt cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Luận điệu cho rằng Luật ANM, Nghị định 15/2020/NĐ-CP cùng các văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam “bóp nghẹt tự do dân chủ, tự do ngôn luận…”, “vi phạm tự do mạng xã hội”,… thực chất chỉ là chiêu bài tuyên truyền xuyên tạc nhằm kích động hoạt động chống Đảng, Nhà nước ta, chống phá sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Việt Nam luôn hướng đến xây dựng Nhà nước pháp quyền, tiến bộ, dân chủ, công bằng, văn minh, trong đó các quyền con người được tôn trọng và bảo đảm, đồng thời kiên quyết vạch trần và đấu tranh không khoan nhượng với những tổ chức, cá nhân lợi dụng vấn đề này để vi phạm pháp luật, đi ngược lại lợi ích của đất nước và nhân dân.■
