Vận đen vẫn đeo bám Facebook khi mà ngay trong tuần thứ 2 của năm mới, tập đoàn công nghệ khổng lồ này đã bị toà án tại thành phố Milan (Italia) phạt tới 4,7 triệu USD vì có hành vi sao chép ứng dụng. Trong khi đó, tại Mỹ, Facebook cũng đang phải “gồng mình” với các chiến thuật khôn khéo nhằm đối phó với vụ kiện từ Bộ Tư pháp và hơn 40 bang.
GS Michael A. Cusumano nhận định, Facebook đã chuẩn bị cho cuộc chiến của họ từ lâu trước khi các cơ quan giám sát liên bang và tiểu bang đệ đơn kiện hồi tháng 12-2020. Cụ thể, kể từ khi bắt đầu bị điều tra, công ty đã dựa vào lời khuyên pháp lý từ Howard Shelanski, một cựu quan chức hàng đầu trong chính quyền Tổng thống Barack Obama và là một trong những nhà tư tưởng hàng đầu của Mỹ về chống độc quyền và thị trường kỹ thuật số. Shelanski, một đối tác của công ty luật Davis Polk, trước đây từng là nhà kinh tế học tại FTC trong khi cơ quan này quyết định không chặn Facebook mua Instagram vào năm 2012 và gần đây cũng đã hỗ trợ chiến dịch tranh cử năm 2020 của Tổng thống đắc cử Joe Biden với tư cách là cố vấn, cũng được Facebook mời gọi. Hồi tháng 4-2020, Facebook đã thuê Barbara Blank, cựu luật sư chống độc quyền hàng đầu tại FTC làm cố vấn chung của tập đoàn. Bên cạnh đó, “gã khổng lồ công nghệ” còn thu hút thêm hai trợ lý quan trọng từ Đồi Capitol là Anant Raut – người đã hỗ trợ Thượng nghị sĩ Dianne Feinstein trong Ủy ban Tư pháp Thượng viên và Ritika Robertson, cố vấn của Hạ nghị sĩ Ken Buck. Thượng nghị sĩ Dianne Feinstein hiện nay đang đóng một vai trò quan trọng trong việc “tiêu diệt” Mark Zuckerberg và CEO các hãng công nghệ khác. Còn Hạ nghị sĩ Ken Buck là đảng viên Cộng hòa, người đứng đầu trong hội đồng Hạ viện điều tra những “gã khổng lồ công nghệ” về các hành vi phản cạnh tranh và đưa ra đề xuất những thay đổi sâu rộng đối với luật liên bang.
Chưa hết, Facebook đã khớp việc tuyển dụng nội bộ của mình với một loạt chi tiêu mới, đưa ra những khoản tiền đáng kể để tác động đến các cơ quan quản lý tham gia cuộc điều tra chống độc quyền. Theo một nguồn tin giấu tên, tập đoàn công nghệ này đã huy động được 32 triệu USD để chi riêng cho hoạt động vận động hành lang liên bang trong khoảng thời gian từ 1-1-2019 đến cuối tháng 9-2020. Đồng thời, Facebook đã chi số tiền bổ sung cho quảng cáo và các sáng kiến chính trị khác. Một chiến dịch mới với tên gọi “American Edge”, được khởi động trong năm 2020 để bảo vệ ngành công nghệ khỏi sự giám sát của pháp luật… Vài ngày sau khi chính phủ đệ đơn kiện Facebook, “American Edge” do đã tiến hành một cuộc thăm dò mới cho thấy rằng các cơ quan quản lý nên “giữ cho các công ty công nghệ trong nước vững mạnh”. Harry First, một chuyên gia về chống độc quyền tại Đại học New York cho biết, điều này cho thấy, Facebook đã tích cực học hỏi từ “những người đi trước”. Nhưng “gã khổng lồ công nghệ” này vẫn phải đối mặt với những trở ngại to lớn.
CEO Facebook trong những ngày gần đây đã tìm cách giảm thiểu mối đe dọa đối với công nhân của mình, cam kết rằng công ty sẽ không hoạt động chậm lại ngay cả khi đối mặt với mối đe dọa lớn về kiện tụng. Chris Cox-một lãnh đạo cấp cao của Facebook đã tổ chức một cuộc gặp với các nhân viên để phác thảo lộ trình phát triển của tập đoàn trong 10 năm tới. Các dịch vụ mới bao gồm một sản phẩm chưa phát hành trả tiền cho người sáng tạo để đưa ra các thông điệp video được cá nhân hóa, dường như là một bản sao của ứng dụng Cameo phổ biến. Facebook cũng cam kết điều chỉnh lại các dịch vụ truyền thông như ứng dụng nhắn tin của riêng Facebook, cũng như WhatsApp và Instagram để người dùng trên một ứng dụng có thể nói chuyện với những người khác. Trước khi vụ kiện xảy ra, Facebook cũng đã bắt đầu chỉnh sửa cấu trúc nội bộ của mình, tiến hành tổ chức lại toàn công ty để tập trung vào các vấn đề cạnh tranh. Hồi tháng 10-2020, Facebook giới thiệu chương trình đào tạo bắt buộc về “cạnh tranh”, hướng dẫn nhân viên về các cách để tránh các hành vi mà các nhà quản lý có thể coi là có vấn đề hoặc phạm pháp. Chẳng hạn, các nhân viên được yêu cầu tránh thông đồng để săn trộm tài năng hoặc không chấp nhận các sản phẩm và công cụ của các nhà phát triển bên thứ ba của Facebook theo cách có thể gây hại cho các đối thủ đó. Các nhân viên cũng được cảnh báo không cắt quyền truy cập của các nhà phát triển vào các công cụ phần mềm quan trọng của Facebook, được gọi là API, mà không có sự chấp thuận pháp lý.
Ngọc Khuê
