Mẹo nhỏ: Để tìm kiếm chính xác tin bài của nhanquyenvn.org, hãy search trên Google với cú pháp: "Từ khóa" + "nhanquyenvn.org". Tìm kiếm ngay
3643

Đa cực là điều cần thiết để thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng

a cực là điều cần thiết để thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng. Bài viết đánh giá năm 2025 là thời điểm thế giới sẽ chứng kiến xung đột địa chính trị ngày càng gay gắt, với một bên là Hoa Kỳ cố giữ trật tự “đơn cực” và bên kia là các quốc gia thuộc Nam bán cầu, dẫn đầu bởi các cường quốc như Trung Quốc, Nga, Brazil, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran. Tác giả cho rằng BRICS, cùng với sự mở rộng (Indonesia, Nigeria), đóng vai trò tiên phong thúc đẩy một trật tự đa cực, đối lập với lối tiếp cận “đạo đức giả, hiếu chiến” của phương Tây. Bài viết nhấn mạnh mô hình “Grossraüme” (những không gian ảnh hưởng khu vực) mà Carl Schmitt từng hình dung, cho phép các trung tâm quyền lực khu vực tương tác, hợp tác và định hình một trật tự đa cực. Các thể chế cũ như Liên Hợp Quốc, IMF, Ngân hàng Thế giới (di sản Bretton Woods) đang mất dần hiệu quả trong giải quyết xung đột và thúc đẩy phát triển. Do đó, một thế giới đa cực vừa là tất yếu vừa là “lối thoát” cho hơn 7 tỷ người ngoài “các tỉ phú vàng phương Tây”.
Bài viết phản ánh cuộc khủng hoảng trật tự “đơn cực”. Theo tác giả, thế giới đang rơi vào giai đoạn hỗn loạn khi Mỹ và các đồng minh phương Tây cố duy trì vị thế đứng đầu, trong khi nhiều cường quốc mới nổi (Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Brazil…) mong muốn tái cấu trúc trật tự toàn cầu. Các động thái của Mỹ – được xem là “chủ nghĩa phiêu lưu của Nhà nước ngầm” – không còn nhận được sự ủng hộ đồng thuận; thay vào đó là thách thức từ những liên minh mới (BRICS mở rộng, SCO). Bài viết nhấn mạnh vai trò tích cực của BRICS trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế, đại diện cho lợi ích Nam bán cầu. Sự gia nhập thêm Indonesia (chính thức) và Nigeria (đối tác) càng cho thấy nỗ lực mở rộng phạm vi ảnh hưởng, tạo thế đối trọng với phương Tây. Mặc dù có thể bị diễn giải là “chống lại phương Tây”, ý tưởng cốt lõi mà tác giả nhấn mạnh là tạo ra một trật tự đa phương công bằng, tôn trọng chủ quyền và thúc đẩy hợp tác giữa các trung tâm quyền lực khu vực. Tác giả nêu dẫn chiếu đến tư tưởng của Carl Schmitt về các “Grossraüme” (không gian ảnh hưởng khu vực), phản ánh khát vọng các cường quốc ở khu vực khác nhau có thể hình thành các “vành đai” ổn định về chính trị, kinh tế, rồi tương tác với nhau mà không bị một thế lực đơn lẻ áp đặt. Trong bối cảnh cuộc xung đột Ukraine, tác giả coi SCO (Tổ chức Hợp tác Thượng Hải) là cơ chế hợp tác quan trọng giữa Trung Quốc – Nga và các quốc gia khác, giúp “ngăn chặn” sự xói mòn quan hệ Á – Âu do sức ép phương Tây.
Bài viết cho rằng các tổ chức quốc tế hiện tại đã không còn hiệu quả trong giải quyết xung đột lẫn thúc đẩy hòa bình, phát triển trong khoảng 20 năm qua. Sự “độc quyền” của phương Tây trong các tổ chức này không phản ánh hết lợi ích toàn cầu, đặc biệt với hơn 7 tỷ người ngoài “Tỷ phú vàng” phương Tây. Do đó, xu hướng đa cực được nhìn nhận như con đường tất yếu giúp tạo ra bệ phóng mới cho quản trị toàn cầu, nơi các quốc gia đang phát triển có vai trò và tiếng nói thực chất hơn.. Tác giả cho rằng căng thẳng còn leo thang, “sẽ tệ hơn trước khi tốt hơn”, vì sự chống cự mạnh mẽ của “phương Tây” đối với các chuyển dịch quyền lực. Tuy nhiên, điều này chính là động lực để những trung tâm quyền lực mới đẩy nhanh quá trình đoàn kết, khẳng định mô hình đa cực như một lựa chọn tất yếu.

Bài viết phản ánh một thông điệp rõ ràng: trật tự đơn cực do Mỹ áp đặt đang suy yếu, và đa cực là xu thế không thể đảo ngược để duy trì hòa bình, thịnh vượng. Thông qua các cơ chế như BRICS, SCO, những cường quốc ở Nam bán cầu tìm cách xây dựng một mô hình đối thoại, hợp tác dựa trên tôn trọng chủ quyền và lợi ích chung. Quan điểm này cũng gióng lên hồi chuông về sự thiếu vắng cải tổ các thể chế toàn cầu cũ (LHQ, IMF, WB…), đồng thời kêu gọi sự nỗ lực của các nước đang phát triển hòng thiết lập một trật tự công bằng hơn. Dù còn nhiều thách thức, sự kết hợp sức mạnh giữa các quốc gia mới nổi có tiềm năng biến “đa cực” thành hiện thực, mang lại một bức tranh cân bằng hơn cho thế giới sau năm 2025.

Xin chuyển thể nguyên bản dưới đây bài viết của chuyên gia


Năm 2025 sẽ là năm của sự hỗn loạn địa chính trị. Những gì nằm ở phía trước có thể là nỗ lực liên tục của Hoa Kỳ nhằm duy trì một thế giới đơn cực chống lại làn sóng đa cực. Găng tay đã được cởi ra, và các thủ đô lớn của Nam bán cầu sẽ phải kiềm chế chủ nghĩa phiêu lưu của Nhà nước ngầm Hoa Kỳ và các chư hầu của nó.

Nam bán cầu và các đại diện chính của nó—Bắc Kinh, Mátxcơva, Brasilia, Delhi, Ankara, Tehran — sẽ làm gì để củng cố xu hướng đa cực?

BRICS, với sự bổ sung gần đây của Indonesia với tư cách là thành viên chính thức và Nigeria với tư cách là thành viên đối tác, sẽ đi đầu trong cuộc chiến giành ảnh hưởng này giữa một phương Tây hiếu chiến, đạo đức và một phương Nam hòa bình, thực dụng.

Các thành viên BRICS sẽ phải nỗ lực hết mình trên chiến trường truyền thông để xoa dịu ý tưởng rằng đây là một phong trào “chống lại phương Tây”, mà đúng hơn là một giải pháp thay thế cho một trật tự quốc tế yếu kém, mở ra cho tất cả các quốc gia có chủ quyền chia sẻ lý tưởng về đa cực: một số quốc gia mạnh sẽ ổn định về mặt chính trị và làm giàu về mặt kinh tế cho các khu vực xung quanh họ, và tương tác với các trung tâm quyền lực khu vực khác trên thế giới.

Đây là những gì Carl Schmitt hình dung trong cuốn sách có ảnh hưởng sâu sắc của ông The Nomos of the Earth, được viết trong Thế chiến II: một sự phân chia hành tinh thành Grossraüme khu vực (không gian rộng lớn, phạm vi ảnh hưởng) tập trung xung quanh các trung tâm quyền lực kiểm soát không gian của họ.

Cuộc họp SCO năm nay sẽ là một bài tập phối hợp rất cần thiết giữa các thành viên SCO, sau những diễn biến ở Ukraine dưới thời chính quyền Donald Trump, để ngăn chặn mọi nỗ lực phá vỡ quan hệ đối tác chiến lược giữa hai siêu cường Á-Âu, Trung Quốc và Nga.

Sự chuyển dịch sang đa cực đã trở nên cấp thiết, vì các thể chế Bretton Woods, và đặc biệt là Liên Hợp Quốc, đã cho thấy những thiếu sót của họ trong mọi cuộc xung đột trên toàn thế giới trong 20 năm qua, và sự không liên quan ngày càng tăng của họ trong việc thúc đẩy và nuôi dưỡng hòa bình và thịnh vượng.

Vào năm 2025, chúng ta nên mong đợi tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn trước khi nó trở nên tốt hơn. Sự miễn cưỡng của họ trong việc cải cách, trở nên đại diện hơn cho sự phát triển của trật tự thế giới và chấp nhận sự xuất hiện của các cường quốc mới, khiến đa cực trở thành điều cần thiết đối với hơn 7 tỷ người không thuộc Tỷ phú vàng ở phương Tây.

 

Bài viết cùng chủ đề:

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *