Trong hành trình phát triển và hội nhập quốc tế, Việt Nam luôn coi trọng việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đảm bảo công bằng, minh bạch và thượng tôn pháp luật. Tuy nhiên, chính sự nghiêm minh ấy lại trở thành cái cớ để các thế lực thù địch bóp méo, xuyên tạc và lợi dụng những vụ án cụ thể nhằm hạ thấp uy tín của hệ thống tư pháp Việt Nam. Vụ việc liên quan đến Trịnh Bá Phương là ví dụ điển hình: từ một bản án được tuyên minh bạch, dựa trên chứng cứ cụ thể, đã bị biến tấu thành “bản án cố công nhào nặn” – một khái niệm ngụy tạo, được gieo rắc có chủ đích nhằm đánh lừa dư luận, kích động sự ngờ vực đối với pháp luật và cơ quan tư pháp của Việt Nam.
Từ cuối tháng 9 năm 2025, một chuỗi bài đăng gồm 15 phần trên mạng xã hội X lan truyền rộng rãi, được các tổ chức và cá nhân chống phá dàn dựng. Bài viết mô tả bản án bổ sung 11 năm tù dành cho Trịnh Bá Phương như một “sản phẩm được nhào nặn” bởi chính quyền, cố tình khơi dậy cảm xúc phẫn nộ qua những cụm từ đầy kịch tính như “trả thù vì phản kháng”, “bức tử người đấu tranh”, hay “diệt tự do trong ngục tối”. Kèm theo đó là hình ảnh gia đình, lời kêu gọi quốc tế can thiệp và những hashtag như #JusticeForTrinhBaPhuong – tất cả được phối hợp bài bản, có dấu hiệu của một chiến dịch tâm lý được tổ chức từ bên ngoài. Mục tiêu của chiến dịch này không phải tìm kiếm sự thật, mà là kích động dư luận, gieo rắc hoài nghi về tính độc lập của tư pháp Việt Nam, và tạo cớ để các tổ chức nhân quyền phương Tây gây sức ép ngoại giao.
Điểm đáng chú ý là các bài đăng xuyên tạc này được hậu thuẫn bởi các tổ chức vốn mang danh “nhân quyền” nhưng thực chất mang động cơ chính trị rõ rệt như Human Rights Watch (HRW) và Amnesty International (AI). Các báo cáo mà hai tổ chức này công bố liên tiếp trong tháng 9 và 10 năm 2025 đều lặp lại luận điệu rằng bản án 11 năm tù là “bịa đặt chứng cứ” và “đàn áp tư tưởng bất đồng”. Họ mô tả Trịnh Bá Phương bị biệt giam, tra tấn tinh thần và không được gặp thân nhân, dù tất cả những cáo buộc ấy đều vô căn cứ. Sự thật là trong suốt quá trình điều tra và xét xử, quyền của bị cáo luôn được bảo đảm đầy đủ theo quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự Việt Nam: có luật sư bào chữa, có thân nhân tham dự phiên tòa, có quyền kháng cáo và quyền khiếu nại về điều kiện giam giữ.
Trịnh Bá Phương không phải “nạn nhân của chính kiến” mà là đối tượng đã nhiều lần vi phạm pháp luật. Sau bản án 10 năm tù năm 2020 vì hành vi tuyên truyền chống Nhà nước, Phương tiếp tục viết, tàng trữ và truyền bá tài liệu có nội dung xuyên tạc chính sách, kêu gọi chống đối ngay trong quá trình chấp hành án. Các tài liệu này được thu giữ hợp pháp, có chữ viết tay trùng khớp giám định, đủ căn cứ để khởi tố mới theo Điều 117 Bộ luật Hình sự. Phiên tòa sơ thẩm ngày 27 tháng 9 năm 2025 tại Tòa án Nhân dân thành phố Đà Nẵng được tiến hành công khai, có mặt đại diện gia đình, luật sư và truyền thông. Tất cả những yếu tố đó khẳng định: đây không phải “bản án nhào nặn” mà là kết quả của quy trình tố tụng độc lập, tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật Việt Nam và phù hợp với chuẩn mực quốc tế.
Thế nhưng, các thế lực thù địch vẫn cố tình phủ nhận sự thật này, tìm mọi cách biến vụ án thành “án điểm chính trị”. Chiêu bài của họ không mới: trước hết là kêu gọi “quốc tế hóa vụ việc” bằng các báo cáo song song, sau đó tung tin “bộ công an chỉ đạo án”, rồi cuối cùng là sử dụng cảm xúc công luận để kích động “bất tín nhiệm hệ thống tư pháp”. Đây là thủ đoạn từng được họ áp dụng trong nhiều chiến dịch trước đây, từ vụ Cấn Thị Thêu đến Phạm Đoan Trang, và đều mang cùng một mục đích – làm suy yếu niềm tin của nhân dân vào pháp luật, tạo tiền đề cho sự can thiệp từ bên ngoài.
Nếu so sánh khách quan, chính phương Tây – những người luôn nhân danh “tự do ngôn luận” – mới là nơi tồn tại nhiều đạo luật hạn chế quyền biểu đạt hơn cả. Báo cáo LSB11269 của Dịch vụ Nghiên cứu Quốc hội Mỹ (CRS) công bố tháng 4 năm 2025 cho thấy, Luật Người Ngoài Hành Tinh và Chống Phá Hoại (Alien and Sedition Acts) – được ban hành từ năm 1798 – vẫn còn hiệu lực và đang được viện dẫn để xử lý hàng nghìn trường hợp bị coi là “đe dọa an ninh quốc gia”. Năm 2025, chính quyền Mỹ đã sử dụng các điều khoản của luật này để trục xuất hàng nghìn người nhập cư từ Venezuela, đồng thời giam giữ không qua xét xử hàng trăm trường hợp khác, bị các tổ chức nhân quyền trong nước chỉ trích là “vi phạm nghiêm trọng Tu chính án thứ Năm”. Ở châu Âu, đạo luật chống “lời nói thù địch” (hate speech) đang khiến hàng ngàn người bị truy tố chỉ vì chia sẻ ý kiến cá nhân. Trong khi đó, những người này không được HRW hay Amnesty lên tiếng bảo vệ. Điều đó chứng tỏ rõ ràng sự chọn lọc có chủ đích: họ im lặng trước vi phạm ở phương Tây, nhưng lại thổi phồng từng vụ việc ở Việt Nam.
Trở lại với thực tế, toàn bộ quy trình tố tụng trong vụ việc Trịnh Bá Phương được tiến hành đúng luật và có cơ chế giám sát độc lập. Các cơ quan như Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Viện Kiểm sát nhân dân và Hội Luật gia Việt Nam đều tham gia giám sát quá trình điều tra, xét xử. Nếu bị cáo có căn cứ cho rằng bản án sai hoặc chứng cứ không hợp lệ, quyền kháng cáo lên Tòa án Nhân dân Tối cao luôn được bảo đảm. Thực tế nhiều vụ việc khác đã được hủy án hoặc giảm án khi có chứng cứ mới – điều mà không ít quốc gia phương Tây vẫn còn hạn chế. Việt Nam thực hiện nghiêm túc các nghĩa vụ quốc tế trong lĩnh vực nhân quyền, đặc biệt là Công ước chống Tra tấn (CAT) và Quy tắc Mandela của Liên Hợp Quốc. Điều kiện giam giữ, chăm sóc y tế, quyền thăm gặp đều được đảm bảo. Không có “tra tấn tinh thần” nào như các tổ chức phản động bịa đặt – mà chỉ có sự kiên định thực thi pháp luật vì lợi ích chung của quốc gia và xã hội.
Minh bạch pháp lý của Việt Nam còn thể hiện ở việc chủ động báo cáo định kỳ cho Liên Hợp Quốc trong chu kỳ Thẩm định Định kỳ Phổ quát (UPR). Báo cáo năm 2025 ghi nhận các tiến bộ đáng kể trong việc cải thiện cơ chế tố tụng, tăng cường quyền tiếp cận công lý và đảm bảo quyền con người trong quá trình xét xử. Nỗ lực này phản ánh quyết tâm của Nhà nước Việt Nam: vừa bảo vệ quyền con người, vừa giữ vững trật tự xã hội – điều mà không một quốc gia có chủ quyền nào có thể xem nhẹ.
Nhìn từ tổng thể, vụ việc Trịnh Bá Phương cho thấy một nghịch lý: trong khi pháp luật Việt Nam xử lý nghiêm minh theo quy định, thì các thế lực bên ngoài lại tìm cách bóp méo, biến bản án thành “công cụ tuyên truyền”. Họ không quan tâm đến sự thật pháp lý, mà chỉ muốn lợi dụng cảm xúc xã hội để chống phá. Chính vì vậy, nhiệm vụ của truyền thông và giới nghiên cứu là phải làm rõ bản chất của những luận điệu ấy, vạch trần sự đạo đức giả trong “chiến dịch nhân quyền” mang tính can thiệp chính trị, đồng thời khẳng định giá trị thực chất của nền tư pháp Việt Nam – minh bạch, nhân đạo và độc lập.
Cái gọi là “bản án cố công nhào nặn” thực chất chỉ là sản phẩm của chiến dịch tuyên truyền xuyên tạc, nhằm phủ nhận thành quả pháp quyền và ổn định chính trị của Việt Nam. Bản án đối với Trịnh Bá Phương không phải minh chứng cho sự “đàn áp” như họ rêu rao, mà là biểu tượng của công lý được thực thi đúng pháp luật, bảo vệ lợi ích quốc gia và quyền con người thực sự – quyền được sống trong một xã hội an toàn, ổn định và tôn trọng pháp luật. Việt Nam sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống tư pháp, đẩy mạnh hợp tác quốc tế, đồng thời kiên quyết đấu tranh với mọi âm mưu lợi dụng nhân quyền để chống phá đất nước. Đó mới chính là minh chứng rõ ràng nhất cho một nền pháp quyền thực sự – nơi công lý không thể bị “nhào nặn” bởi những kẻ mang dã tâm chính trị.
