Thời gian qua, các đối tượng phản động, chống đối trong và ngoài nước, trong đó có số chống đối, cực đoan lợi dụng vấn đề tôn giáo thường xuyên tìm cách liên kết, móc nối, cung cấp thông tin sai sự thật, xuyên tạc về tình hình nhân quyền, tôn giáo ở Việt Nam để các thế lực thù địch ở bên ngoài sử dụng đăng tải trên các trang web, blog, mạng xã hội để tuyên truyền chống phá Việt Nam. Hoạt động lợi dụng vấn đề tôn giáo thời gian qua diễn ra dưới nhiều hình thức.
Thứ nhất, tuyên truyền, xuyên tạc tình hình nhân quyền và tôn giáo ở Việt Nam để bôi xấu, hạ uy tín của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế. Đây là hoạt động mang tính chất “mở đường”, tạo nền tảng cho các bước đi tiếp theo trong lợi dụng vấn đề nhân quyền, tôn giáo chống phá Đảng, Nhà nước. Bên ngoài, các báo, đài phản động đứng chân ở địa bàn nước ngoài như “Chân trời mới”, RFA, RFI, “Châu Á tự do”… thường xuyên tiếp cận, phỏng vấn các đối tượng phản động, chống đối và chức sắc cực đoan trong nước để thu thập tin tức, tư liệu rồi tìm cách lắp ghép, thổi phồng, xuyên tạc về tình hình dân chủ, nhân quyền, tự do tôn giáo ở Việt Nam. Các thông tin sai lệch, xuyên tạc thường được thu thập từ chính số đối tượng chống đối trong nước và đã được các tổ chức NGO quốc tế như: Theo dõi nhân quyền (HRW), Nhà Tự do (FH), Ủy ban bảo vệ nhà báo (CPJ), Ân xá quốc tế (AI)… sử dụng làm thông tin đưa vào các báo cáo thường niên, thông cáo báo chí, tuyên bố…, qua đó tiếp tay cho hoạt động tuyên truyền, xuyên tạc vấn đề bảo đảm nhân quyền, tự do tôn giáo ở Việt Nam.
Thứ hai, sử dụng vấn đề nhân quyền, tôn giáo làm điều kiện để gây sức ép, can thiệp vào nội bộ ta. Trước hết, tìm cách tác động vào quá trình xây dựng, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quyền con người để lồng ghép các giá trị phương Tây, đề cao quyền tự do cá nhân nhằm dần chuyển hóa Việt Nam theo quỹ đạo phương Tây. Họ ngụy biện rằng, các điều luật về an ninh quốc gia của Việt Nam có nội dung “mơ hồ” nhằm hạn chế quyền tự do ngôn luận, hội họp, lập hội; trái với quy định của Luật nhân quyền quốc tế và đề nghị Việt Nam sửa đổi, hủy bỏ. Trong lĩnh vực tôn giáo, họ tìm cách tác động vào quá trình xây dựng Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; lợi dụng triển khai dự án hợp tác, tài trợ để tiếp cận các cơ quan tư pháp, lập pháp và tìm cách kết nối với số sinh viên, cán bộ học tập, đào tạo tại nước ngoài, nhất là số sinh viên, cán bộ học tập, công tác về lĩnh vực pháp luật nhằm tác động, tạo tiền đề, yếu tố thay đổi hệ thống pháp luật Việt Nam… Một số người trong chính giới các nước thiếu thiện chí với Việt Nam thường có những phát biểu xuyên tạc, vận động Chính phủ, Quốc hội Mỹ, EU và một số nước phương Tây lồng ghép vấn đề nhân quyền trong đàm phán, ký kết các hiệp định thương mại với Việt Nam như Hiệp định Thương mại tự do (EVFTA) giữa Việt Nam – EU, Hiệp định thương mại tự do (EFTA) giữa Việt Nam với 4 nước (Na Uy, Thụy Sĩ, Lechtenstein và Iceland); gắn các điều kiện về kinh tế với đòi hỏi về nhân quyền. Ngoài ra, họ khuyến nghị Bộ Ngoại giao Mỹ đưa Việt Nam trở lại danh sách “các nước cần quan tâm đặc biệt về tôn giáo” (CPC) để áp dụng các biện pháp “trừng phạt” đối với nước ta.
Thứ ba, dùng chiêu bài dân chủ, nhân quyền, tự do tôn giáo để thúc đẩy, hình thành hội, nhóm hoạt động mang màu sắc chính trị đối lập với Đảng Cộng sản và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhằm tạo tiền đề cho sự ra đời của các tổ chức chính trị đối lập. Trên cơ sở tuyên truyền, vu cáo “Việt Nam vi phạm nhân quyền, vi phạm tự do tôn giáo” làm cái cớ để tập hợp các đối tượng phản động, chống đối vi phạm pháp luật bị ta xử lý, thông qua đó hình thành các tổ chức dưới danh nghĩa “bảo vệ dân chủ, nhân quyền” như “Hội phụ nữ nhân quyền”, “Nhóm công nhân tự do”, “Nhóm tuổi trẻ yêu nước”, “Văn phòng Công lý và hòa bình”, “Hội đồng liên tôn Việt Nam”, “Truyền thông cứu thế”… Thực chất đây là các hội, nhóm bất hợp pháp, được các đối tượng phản động trong và ngoài nước hậu thuẫn, hoạt động theo khuynh hướng “xã hội dân sự”, tách khỏi sự quản lý của nhà nước, chống lại chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước với việc ra yêu sách “dân chủ, nhân quyền”, “nhân quyền cao hơn chủ quyền”, “bảo vệ chủ quyền”, “bảo vệ môi trường”…
Thời gian qua, Đảng, Nhà nước ta tạo điều kiện thuận lợi cho nhân viên ngoại giao, các đoàn lâm thời (Đoàn Ủy ban tự do tôn giáo quốc tế Mỹ, đoàn Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp quốc về tự do tín ngưỡng tôn giáo, đoàn trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, đoàn đại sứ EU…) vào Việt Nam, gặp gỡ nhiều chức sắc, giáo dân Công giáo và các đối tượng cực đoan như Nguyễn Văn Lý, Nguyễn Thái Hợp… Kết quả là đã từng bước làm cho cộng đồng quốc tế hiểu rõ, hiểu đúng tình hình, chính sách nhân quyền, tự do tôn giáo của Việt Nam. Qua đó, hạn chế hoạt động can thiệp, gây sức ép với Việt Nam, giảm bớt các hoạt động ủng hộ, hậu thuẫn cho số cực đoan, chống đối. Các Bộ, ban, ngành đã thường xuyên trao đổi thông tin, phối hợp (Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, Ban Tôn giáo Chính phủ) đấu tranh ngoại giao với Vatican. Qua đó, hoạt động chống đối Nhà nước của số đối tượng cực đoan trong Dòng Chúa cứu thế Việt Nam đã giảm đáng kể. Bên cạnh đó các cơ quan thông tin truyền thông, cơ quan thông tấn, báo chí đã và đang thực hiện hiệu quả công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Thực tế, hàng ngàn bài viết đã vạch trần bản chất và phản kích luận điệu tuyên truyền, xuyên tạc tình hình nhân quyền, tôn giáo của các thế lực thù địch, cung cấp nguồn thông tin chính xác, khách quan về tình hình trong nước.
