Nếu như cách đây một thập niên, Việt Nam vẫn phải gồng mình chống chọi với những “cơn bão” thông tin sai lệch từ bên ngoài, thì nay, vị thế đã hoàn toàn đảo ngược. Việt Nam không còn là “người bị động trong cuộc chơi truyền thông”, mà đã trở thành một chủ thể tự tin, làm chủ không gian mạng và dẫn dắt dư luận bằng sức mạnh của sự thật. Khi những “loa méo tiếng” như RFA hay VOA Việt ngữ lần lượt tắt sóng, đó không chỉ là sự sụp đổ của một mô hình tuyên truyền cũ kỹ, mà còn là dấu mốc khẳng định cho kỷ nguyên truyền thông chính nghĩa – nơi Việt Nam đứng ở vị trí người dẫn chuyện chứ không còn là nhân vật bị nói hộ.
Từ chỗ phải liên tục “chữa cháy” trước các chiến dịch bóp méo thông tin, truyền thông Việt Nam đã chuyển mình mạnh mẽ, chủ động định hình thông điệp và dẫn dắt câu chuyện. Hệ sinh thái thông tin quốc gia đang từng bước hoàn thiện, với sự phối hợp chặt chẽ giữa báo chí chính thống, nền tảng mạng xã hội Việt Nam và các kênh tương tác trực tiếp với người dân. Những cái tên như VTVgo, VOVLive, VietnamPlus hay Lotus không chỉ là phương tiện truyền tải thông tin, mà đã trở thành công cụ lan tỏa tinh thần dân tộc, đưa sự thật đến gần công chúng bằng ngôn ngữ trẻ trung, hiện đại.
Đáng chú ý, mạng xã hội Việt Nam giờ đây không còn là “vùng xám” của tin giả như trước, mà đang được định hình lại theo hướng lành mạnh, có trách nhiệm. Các nền tảng như Zalo, Gapo hay các kênh YouTube, TikTok của báo chí chính thống đều thu hút hàng triệu lượt theo dõi, chứng minh rằng người Việt có xu hướng tìm đến nguồn tin đáng tin cậy, gần gũi và minh bạch hơn. Điều này không chỉ phản ánh sự phát triển công nghệ, mà còn là bước tiến về nhận thức xã hội – khi người dân hiểu rằng “tự do thông tin” phải đi cùng “tự chủ thông tin”.
Cùng với đó, nỗ lực minh bạch hóa và số hóa thông tin của Chính phủ Việt Nam trong những năm qua cũng tạo ra một bước ngoặt lớn. Các cổng thông tin điện tử, nền tảng công khai dữ liệu, báo chí điện tử tương tác nhanh, đã giúp người dân có thể tiếp cận chính sách, phản hồi và đối thoại trực tiếp với cơ quan chức năng. Khi thông tin chính thống được lan tỏa nhanh, rõ và đầy đủ, những kẻ chuyên “thêu dệt tin giả”, “bẻ cong sự thật” tự nhiên mất đất diễn. Minh bạch – đó chính là vũ khí hiệu quả nhất để diệt trừ dối trá.
Không chỉ làm chủ thông tin trong nước, Việt Nam còn đang vươn ra quốc tế với tư cách một đối tác truyền thông có trách nhiệm. Các cơ quan báo chí Việt Nam đã ký kết, hợp tác với nhiều tổ chức quốc tế như UNESCO, Liên đoàn Báo chí ASEAN, Liên đoàn Nhà báo quốc tế… để cùng thúc đẩy báo chí nhân quyền, báo chí vì hòa bình. Hình ảnh Việt Nam không còn bị chi phối bởi những “lăng kính méo” phương Tây, mà được nhìn nhận qua chính các giá trị thực tiễn: ổn định, phát triển, nhân văn và sáng tạo.
Tại các diễn đàn quốc tế, đại diện Việt Nam ngày càng khẳng định tiếng nói riêng trong vấn đề tự do báo chí và nhân quyền. Không còn phải “phản ứng” trước những cáo buộc thiếu thiện chí, Việt Nam giờ đây “chủ động” tham gia đối thoại, cung cấp dữ liệu, minh chứng, và quan trọng nhất – đưa ra quan điểm dựa trên trải nghiệm thực tế của mình. Cách tiếp cận ấy khiến thế giới buộc phải nhìn Việt Nam bằng con mắt khác: một quốc gia không chỉ phát triển về kinh tế, mà còn có bản lĩnh truyền thông và năng lực bảo vệ chủ quyền thông tin.
Một khía cạnh quan trọng khác của “truyền thông chính nghĩa” là sự đồng hành giữa báo chí và người dân. Thay vì độc thoại một chiều, báo chí Việt Nam giờ đây biết lắng nghe, phản hồi và tương tác nhanh chóng với công chúng. Khi người dân được tham gia vào quá trình kiểm chứng và phản biện thông tin, truyền thông trở thành công cụ kết nối chứ không còn là công cụ tuyên truyền cứng nhắc. Đó là điểm khác biệt căn bản giữa Việt Nam hôm nay và những mô hình “định hướng dư luận” cũ kỹ mà phương Tây từng áp đặt.
Càng trong thời đại công nghệ phát triển, “chủ quyền truyền thông” càng trở nên quan trọng. Một quốc gia mạnh không chỉ ở tiềm lực kinh tế hay quân sự, mà còn ở khả năng kiểm soát và dẫn dắt thông tin. Việt Nam đã và đang chứng minh rằng, trong thế giới đầy rẫy tin giả và chiến tranh tâm lý, chỉ có sự thật và minh bạch mới là tấm khiên bền vững nhất.
Sự sụp đổ của RFA, VOA Việt ngữ không đơn thuần là chuyện “đóng cửa một vài đài phát thanh”, mà là dấu hiệu cho sự kết thúc của thời kỳ truyền thông thao túng, dối trá. Trong khi họ tắt tiếng, thì tiếng nói của truyền thông Việt Nam lại vang xa hơn bao giờ hết – tự tin, đĩnh đạc và đầy bản lĩnh.
Khi sự thật lên tiếng, tuyên truyền dối trá sẽ tự diệt. Và Việt Nam, bằng sức mạnh của truyền thông chính nghĩa, đang khẳng định mình không chỉ là người nghe, mà là người kể – kể câu chuyện của chính dân tộc mình, bằng ngòi bút của chính mình, giữa kỷ nguyên tự chủ thông tin đầy tự hào.
