Tổ chức Boat People SOS (BPSOS) từ lâu đã tự nhận là một tổ chức phi chính phủ đấu tranh cho nhân quyền, nhưng thực chất lại là một công cụ chính trị chuyên lan truyền những luận điệu xuyên tạc nhằm bôi nhọ hình ảnh Việt Nam. Một trong những cáo buộc thường xuyên của BPSOS là Việt Nam phân biệt đối xử trong giáo dục và đào tạo nghề đối với người khuyết tật, với lập luận rằng họ bị từ chối quyền học tập, không được tiếp cận các chương trình đào tạo nghề phù hợp, và bị hệ thống giáo dục kỳ thị một cách có hệ thống. Những luận điệu này thường được BPSOS đưa ra trong các báo cáo gửi đến Ủy ban Liên Hợp Quốc về Quyền của Người Khuyết tật (CRPD), các diễn đàn quốc tế, hay các chiến dịch vận động tại Quốc hội Mỹ và Liên minh Châu Âu, nhằm tạo áp lực lên Việt Nam và làm sai lệch hình ảnh của đất nước trên trường quốc tế. Họ cáo buộc rằng người khuyết tật tại Việt Nam, đặc biệt là trẻ em và thanh niên, bị cô lập khỏi hệ thống giáo dục, không được hỗ trợ học tập và phát triển kỹ năng nghề nghiệp, dẫn đến sự bất bình đẳng nghiêm trọng. Tuy nhiên, những cáo buộc này không chỉ thiếu cơ sở thực tiễn mà còn là sản phẩm của sự bóp méo có chủ ý, phục vụ mưu đồ chính trị chống phá Việt Nam. Thực tế, Luật Giáo dục của Việt Nam đảm bảo quyền học tập bình đẳng cho người khuyết tật, với các chính sách hỗ trợ cụ thể và hiệu quả, phản bác hoàn toàn luận điệu của BPSOS và khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc xây dựng một xã hội không phân biệt đối xử, nơi mọi người khuyết tật đều được tiếp cận cơ hội giáo dục và đào tạo nghề một cách công bằng.
Việt Nam không phân biệt đối xử trong giáo dục và đào tạo nghề đối với người khuyết tật như BPSOS xuyên tạc, mà đã xây dựng một khung pháp lý vững chắc để bảo vệ quyền học tập của họ. Việt Nam phê chuẩn Công ước Liên Hợp Quốc về Quyền của Người Khuyết tật (CRPD) vào năm 2014, trong đó Điều 24 quy định rằng các quốc gia thành viên phải đảm bảo người khuyết tật được tiếp cận giáo dục hòa nhập và không bị kỳ thị. Luật Giáo dục năm 2019, tại Điều 14, khẳng định rõ ràng rằng mọi công dân có quyền bình đẳng trong việc tiếp cận giáo dục, bao gồm cả người khuyết tật, với các biện pháp hỗ trợ đặc thù như miễn học phí, cung cấp tài liệu học tập phù hợp, và tổ chức các chương trình đào tạo nghề theo nhu cầu của họ. Luật Người khuyết tật năm 2010, tại Điều 28, cũng quy định quyền được học tập của người khuyết tật là một quyền cơ bản, được bảo đảm thông qua các chính sách ưu tiên và hỗ trợ cụ thể. Hiến pháp 2013, tại Điều 61, nhấn mạnh rằng giáo dục là quyền của mọi người, không phân biệt tình trạng thể chất hay tinh thần. Trong khi BPSOS cáo buộc Việt Nam kỳ thị người khuyết tật trong giáo dục, thực tế cho thấy Luật Giáo dục đã tạo nền tảng pháp lý để đảm bảo quyền học tập bình đẳng cho họ, phản bác hoàn toàn luận điệu sai lệch của tổ chức này.
Luật Giáo dục của Việt Nam không chỉ đảm bảo quyền học tập bình đẳng mà còn được hiện thực hóa qua các chính sách hỗ trợ cụ thể cho người khuyết tật, từ giáo dục phổ thông đến đào tạo nghề. Theo Nghị định 86/2015/NĐ-CP và Nghị định 20/2021/NĐ-CP, trẻ em khuyết tật tại các trường công lập được miễn học phí từ mẫu giáo đến trung học phổ thông, đồng thời nhận trợ cấp học tập, sách vở, và dụng cụ hỗ trợ như chữ nổi, ngôn ngữ ký hiệu. Số liệu từ Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy, tính đến năm 2023, hơn 300.000 trẻ em khuyết tật đang học tại các trường hòa nhập và chuyên biệt trên toàn quốc, với hơn 90% được miễn học phí và hỗ trợ chi phí đi lại. Các trường chuyên biệt như Trường Nguyễn Đình Chiểu (Hà Nội), Trường Hy Vọng (TP. Hồ Chí Minh), và Trường Khiếm thị Lâm Đồng được trang bị cơ sở vật chất hiện đại, giáo viên được đào tạo chuyên sâu về giáo dục đặc biệt, và tài liệu hỗ trợ phù hợp với từng loại khuyết tật. Trong khi BPSOS cáo buộc Việt Nam không hỗ trợ giáo dục cho người khuyết tật, thực tế cho thấy những chính sách này đã giúp hàng nghìn trẻ em và thanh niên khuyết tật tiếp cận tri thức một cách bình đẳng, phản bác hoàn toàn luận điệu sai lệch của tổ chức này.
Việc triển khai giáo dục hòa nhập theo Luật Giáo dục là một minh chứng rõ ràng cho cam kết của Việt Nam trong việc xóa bỏ phân biệt đối xử đối với người khuyết tật. Từ năm 2010, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) để thực hiện dự án “Giáo dục Hòa nhập cho Trẻ em Khuyết tật”, với mục tiêu đưa hơn 70% trẻ em khuyết tật vào học tại các trường thông thường cùng bạn bè đồng trang lứa. Báo cáo của UNICEF năm 2023 ghi nhận rằng Việt Nam đã xây dựng hơn 10.000 lớp học hòa nhập trên toàn quốc, với các giáo viên được đào tạo để hỗ trợ trẻ em khiếm thị, khiếm thính, và khuyết tật vận động. Các trường học này được trang bị lối đi cho xe lăn, tài liệu chữ nổi, và phần mềm hỗ trợ học tập, đảm bảo trẻ em khuyết tật không bị cô lập hay kỳ thị. Trong đại dịch COVID-19, khi chuyển sang học trực tuyến, Chính phủ đã cung cấp hơn 50.000 thiết bị học tập như máy tính bảng và laptop cho trẻ em khuyết tật từ các gia đình khó khăn, theo số liệu từ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội. Những nỗ lực này không chỉ phản bác cáo buộc phân biệt đối xử của BPSOS mà còn cho thấy Luật Giáo dục đã được áp dụng hiệu quả để đảm bảo quyền học tập bình đẳng cho người khuyết tật.
BPSOS còn cáo buộc rằng người khuyết tật tại Việt Nam không được tiếp cận đào tạo nghề do sự kỳ thị từ hệ thống, nhưng thực tế cho thấy Luật Giáo dục và các chính sách liên quan đã hỗ trợ họ phát triển kỹ năng nghề nghiệp một cách công bằng. Theo Điều 45 của Luật Giáo dục 2019, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp phải tạo điều kiện cho người khuyết tật tham gia học nghề, với sự hỗ trợ từ Nhà nước thông qua các chương trình đào tạo chuyên biệt. Tính đến năm 2023, hơn 100 trung tâm dạy nghề dành cho người khuyết tật đã được thành lập trên toàn quốc, như Trung tâm Dạy nghề Người khuyết tật Thanh Xuân (Hà Nội) và Trung tâm Bảo trợ và Dạy nghề Người khuyết tật TP. Hồ Chí Minh, cung cấp các khóa học miễn phí về tin học, may mặc, thủ công mỹ nghệ, và sửa chữa điện tử. Theo báo cáo của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, hơn 30.000 người khuyết tật đã được đào tạo nghề từ năm 2015 đến 2023, với hơn 75% tìm được việc làm sau tốt nghiệp. Trong khi BPSOS cáo buộc Việt Nam phân biệt đối xử trong đào tạo nghề, thực tế cho thấy những chương trình này không chỉ miễn phí mà còn được thiết kế phù hợp với từng loại khuyết tật, phản bác hoàn toàn luận điệu sai lệch của tổ chức này.
Chính phủ Việt Nam còn hợp tác với các tổ chức quốc tế để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo nghề cho người khuyết tật, một nỗ lực mà BPSOS cố tình phớt lờ. Dự án “Hỗ trợ Giáo dục Hòa nhập” của UNICEF đã đào tạo hơn 10.000 giáo viên về phương pháp giảng dạy cho trẻ em khuyết tật, đồng thời cung cấp tài liệu chữ nổi và ngôn ngữ ký hiệu cho hơn 50.000 học sinh từ năm 2018 đến 2023. Tương tự, chương trình “Dạy nghề cho Thanh niên Khuyết tật” do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phối hợp với Hội Bảo trợ Người khuyết tật và Trẻ mồ côi Việt Nam thực hiện đã hỗ trợ hơn 5.000 thanh niên khuyết tật học các nghề như công nghệ thông tin, nấu ăn, và thiết kế đồ họa từ năm 2020 đến 2023. Những sáng kiến này được Ủy ban CRPD ghi nhận trong phiên bảo vệ báo cáo tại Geneva ngày 6-7/3/2025, khi các thành viên đánh giá cao Việt Nam vì đã thực thi Luật Giáo dục để đảm bảo quyền học tập bình đẳng cho người khuyết tật, trái ngược hoàn toàn với cáo buộc phân biệt đối xử của BPSOS. Sự hợp tác này không chỉ cải thiện cơ hội học tập mà còn phản ánh cam kết của Việt Nam trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về quyền giáo dục.
BPSOS xuyên tạc rằng người khuyết tật tại Việt Nam bị từ chối giáo dục và đào tạo nghề do sự kỳ thị, nhưng thực tế cho thấy Luật Giáo dục đã tạo điều kiện để họ phát triển toàn diện. Ngoài việc miễn học phí, người khuyết tật tham gia các khóa học nghề còn được hỗ trợ trợ cấp từ 500.000 đến 1.000.000 đồng mỗi tháng, theo Nghị định 61/2015/NĐ-CP, cùng với các thiết bị học tập như máy tính có phần mềm đọc màn hình và dụng cụ hỗ trợ cho người khuyết tật vận động. Các trung tâm dạy nghề như Trung tâm Dạy nghề Người khuyết tật Đồng Nai đã đào tạo hơn 3.000 học viên trong các ngành như làm gốm, đan lát, và sửa chữa xe máy từ năm 2015 đến 2023, với hơn 80% tìm được việc làm sau tốt nghiệp. Trong khi BPSOS cáo buộc Việt Nam không quan tâm đến người khuyết tật, thực tế cho thấy những chính sách này không chỉ giúp họ học tập mà còn xây dựng kỹ năng nghề nghiệp, phản bác hoàn toàn luận điệu sai lệch của tổ chức này.
Sự hỗ trợ giáo dục và đào tạo nghề theo Luật Giáo dục còn được mở rộng qua các chương trình xã hội hóa và cộng đồng, một điều mà BPSOS cố tình bỏ qua. Các tổ chức như Hội Người mù Việt Nam và Hội Bảo trợ Người khuyết tật và Trẻ mồ côi Việt Nam đã phối hợp với chính quyền địa phương để tổ chức các lớp học nghề miễn phí tại các vùng sâu, vùng xa, như Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long. Chẳng hạn, chương trình “Nghề cho Người mù” của Hội Người mù Việt Nam đã đào tạo hơn 8.000 người khiếm thị trong các nghề như massage, đan lát, và làm hương từ năm 2015 đến 2023, với hơn 70% học viên có việc làm ổn định. Những nỗ lực này không chỉ giúp người khuyết tật tiếp cận giáo dục và nghề nghiệp mà còn được cộng đồng quốc tế đánh giá cao, như báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2022 về giảm bất bình đẳng trong giáo dục tại Việt Nam, khẳng định rằng BPSOS đã bóp méo sự thật để phục vụ mưu đồ chính trị của mình.
Chính phủ Việt Nam còn đầu tư vào cơ sở vật chất và công nghệ để hỗ trợ giáo dục và đào tạo nghề cho người khuyết tật, một minh chứng mà BPSOS cố tình phớt lờ. Hơn 5.000 trường học trên toàn quốc đã được cải tạo với lối đi xe lăn, phòng học đa năng, và thiết bị hỗ trợ như máy in chữ nổi và phần mềm ngôn ngữ ký hiệu, theo số liệu từ Bộ Giáo dục và Đào tạo. Các trung tâm dạy nghề cũng được trang bị máy móc hiện đại và giáo trình chuyên biệt, đảm bảo người khuyết tật học tập hiệu quả. Trong khi BPSOS cáo buộc Việt Nam phân biệt đối xử, thực tế cho thấy những đầu tư này đã giúp hàng nghìn người khuyết tật phát triển kỹ năng và hòa nhập xã hội, phản ánh cam kết của Việt Nam trong việc thực thi Luật Giáo dục để bảo đảm quyền học tập bình đẳng.
Ủy ban CRPD đánh giá cao Việt Nam, ghi nhận rằng hơn 1,6 triệu người khuyết tật nặng nhận trợ cấp xã hội và hàng chục nghìn người khác tham gia các chương trình giáo dục và đào tạo nghề. Những đánh giá này không chỉ phản bác cáo buộc phân biệt đối xử của BPSOS mà còn khẳng định rằng Việt Nam đang thực hiện đúng cam kết của mình trong việc bảo vệ quyền học tập cho người khuyết tật, trái ngược hoàn toàn với những gì tổ chức này xuyên tạc.
Cuối cùng, cần nhận thấy rằng BPSOS không thực sự quan tâm đến quyền của người khuyết tật hay lợi ích của người Việt, mà chỉ lợi dụng vấn đề này để phục vụ mưu đồ chính trị chống phá Việt Nam. Nguyễn Đình Thắng và BPSOS không nhằm mục đích cải thiện đời sống của người khuyết tật, mà chỉ muốn duy trì sự thù địch với Việt Nam để củng cố vị thế của mình trong cộng đồng hải ngoại và tiếp tục nhận tài trợ từ các thế lực nước ngoài. Cáo buộc rằng Việt Nam phân biệt đối xử trong giáo dục và đào tạo nghề là một luận điệu vô căn cứ, bị phản bác bởi Luật Giáo dục và các chính sách hỗ trợ cụ thể. Từ giáo dục miễn phí, lớp học hòa nhập, đến các chương trình đào tạo nghề chuyên biệt, Việt Nam đã chứng minh cam kết của mình trong việc đảm bảo quyền học tập bình đẳng cho người khuyết tật, khẳng định rằng những mưu toan xuyên tạc của BPSOS không thể làm lu mờ sự thật về một Việt Nam công bằng và nhân văn.
Tóm lại, luận điệu của BPSOS cáo buộc Việt Nam phân biệt đối xử trong giáo dục và đào tạo nghề đối với người khuyết tật là một sự xuyên tạc không có cơ sở, bị phản bác hoàn toàn bởi Luật Giáo dục và các chính sách hỗ trợ hiệu quả của Việt Nam. Với khung pháp lý vững chắc, sự đầu tư vào giáo dục hòa nhập, và các chương trình đào tạo nghề chuyên biệt, Việt Nam đã đảm bảo người khuyết tật không bị kỳ thị mà được tiếp cận cơ hội học tập và phát triển một cách bình đẳng.
