Người đứng đầu Liên Hợp Quốc (LHQ) kêu gọi ngừng thử nghiệm hạt nhân, nhấn mạnh cần lệnh cấm ràng buộc về mặt pháp lý
Trong thông điệp nhân Ngày Quốc tế chống thử nghiệm hạt nhân (29/8), Tổng thư ký LHQ António Guterres kêu gọi các nước chủ chốt phê chuẩn hiệp ước quốc tế cấm thử nghiệm hạt nhân vì cả mục đích hòa bình và quân sự.
Ông António Guterres nói: “Năm nay, chúng ta phải đối mặt với sự gia tăng đáng báo động về sự mất lòng tin và chia rẽ trên toàn cầu. Hiện có gần 13.000 vũ khí hạt nhân được dự trữ trên khắp thế giới và các quốc gia đang nỗ lực cải thiện độ chính xác, tầm bắn và sức mạnh hủy diệt của chúng. Đây là công thức dẫn đến sự hủy diệt”.
“Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBT) thể hiện một bước cơ bản trong nỗ lực của chúng ta vì một thế giới không có vũ khí hạt nhân”, Tổng thư ký LHQ nhấn mạnh.
Hiệp ước được mở để ký kết vào tháng 9 năm 1996 nhưng vẫn chưa có hiệu lực vì nó phải được 44 quốc gia nắm giữ công nghệ hạt nhân ký và phê chuẩn. 8 nước trong số đó đến nay vẫn chưa phê chuẩn gồm: Trung Quốc, Ai Cập, Ấn Độ, Iran, Israel, CHDCND Triều Tiên, Pakistan và Hoa Kỳ.
Ông António Guterres nói: “Nhân danh tất cả các nạn nhân của vụ thử hạt nhân, tôi kêu gọi tất cả các quốc gia chưa phê chuẩn Hiệp ước hãy thực hiện ngay lập tức mà không cần điều kiện”.
Trong khi đó, Chủ tịch Đại hội đồng LHQ Csaba Kőrösi cũng đã lặp lại thông điệp này trong một sự kiện kỷ niệm tại trụ sở LHQ ở New York (Mỹ).
“Sự nghi ngờ ngày càng tăng, cạnh tranh địa chính trị và số lượng xung đột vũ trang ngày càng tăng chỉ làm tăng thêm mối nguy hiểm trong thế giới của chúng ta. Đặc biệt, nếu chúng ta xem xét các mối đe dọa thường xuyên đe dọa sử dụng đòn tấn công hạt nhân trong cuộc chiến ở Ukraine”, ông Csaba Kőrösi nói và kêu gọi “cách tiếp cận giải trừ vũ khí lấy con người làm trung tâm” vì đầu tư vào vũ khí hạt nhân đơn giản là không tương thích với các cam kết toàn cầu nhằm đạt được một tương lai bền vững hơn cho tất cả mọi người và hành tinh.
Ông cho biết CTBT vẫn là “một lời nhắc nhở rõ ràng rằng chúng ta còn những công việc còn dang dở” và kêu gọi các nước còn lại ký và phê chuẩn hiệp ước.
Chủ tịch Đại hội đồng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi từ lịch sử, “đặc biệt là vào thời điểm có rất nhiều nguy hiểm như vậy”.
Đại diện cấp cao của LHQ về các vấn đề giải trừ quân bị Izumi Nakamitsu, cũng nhấn mạnh tính cấp bách của hành động này.
Dù CTBT chưa có hiệu lực nhưng nó vẫn là “minh chứng hoành tráng” cho mục tiêu toàn cầu là loại bỏ vũ khí hạt nhân vào lịch sử.
“Việc tạm dừng đơn phương chống lại các cuộc thử nghiệm được các quốc gia có vũ khí hạt nhân thông qua là đáng được khen ngợi. Tuy nhiên, chúng không thể thay thế cho lệnh cấm mang tính ràng buộc về mặt pháp lý đối với tất cả các vụ thử hạt nhân”, bà Izumi Nakamitsu nói.
Được biết, Ngày Quốc tế chống thử nghiệm hạt nhân được tổ chức hàng năm vào ngày 29/8 kể từ năm 2010.
Ngày này đánh dấu ngày kỷ niệm năm 1991 đóng cửa bãi thử hạt nhân Semipalatinsk ở Kazakhstan, nơi thử nghiệm hạt nhân lớn nhất ở Liên Xô cũ với hơn 450 thiết bị hạt nhân đã phát nổ trong hơn 4 thập kỷ.
