Quan hệ Việt Nam – Hoa kỳ đã đạt được bước tiến dài trong hợp tác song phương, thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững sau gần 30 năm bình thường hóa quan hệ. Những “trái ngọt” mà hai nước có được ngày hôm nay không phải do may mắn, hay ngẫu nhiên, mà là kết quả của cả một quá trình nỗ lực vun đắp bền bỉ của các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước Việt Nam- Hoa Kỳ. Đáng tiếc rằng, trên con đường đạt tới sự nỗ lực, thành quả đó, một số thành phần cực đoan vẫn cản trở, phá hoại bằng mọi cách. Mỗi khi có sự kiện liên quan đến mối quan hệ Việt Nam và Hoa kỳ thì họ lại tìm mọi cách can thiệp để chống phá, đòi áp đặt yêu cầu, điều kiện “nhân quyền”, thực chất đưa yêu sách bảo kê cho thành phần chống phá Việt Nam.
Chẳng hạn như trước cuộc họp Đối thoại kinh tế Việt Nam – Hoa Kỳ lần thứ nhất đã được tổ chức, dưới sự đồng chủ trì của Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Jose W. Fernandez và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam Nguyễn Chí Dũng ngày 25/6/2024 tại Washington ( Hoa Kỹ), nhóm “Bốn Thượng Nghị sĩ Mỹ kêu gọi “lồng ghép nhân quyền” trong tất cả cuộc đối thoại với Việt Nam”
Cuộc họp đối thoại kinh tế đầu tiên giữa Việt Nam và Hoa kỳ cụ thể hóa thỏa thuận cấp cao đạt được sau chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Biden, có ý nghĩa hết sức quan trọng nhằm thúc đẩy hợp tác giữa hai nước nói chung, trong đó có hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư. Tại cuộc họp hai bên đã trao đổi thẳng thắn để đưa ra những giải pháp cụ thể trong 5 lĩnh vực: Thiết lập hợp tác xây dựng hệ sinh thái công nghiêp bán dẫn; hợp tác về năng lượng và khoáng sản chủ chốt; hợp tác về môi trường kinh doanh; thúc đẩy thu hút và duy trì đầu tư chất lượng cao/kiểm soát xuất khẩu chiến lược; hợp tác hạ tầng công nghệ thông tin chủ chốt và an ninh mạng. Cuộc đối thoại cũng xác định lại một lần nữa tầm quan trọng của Khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tới nền kinh tế toàn cầu và nhiệm vụ chung của hai quốc gia trong việc xây dựng một khu vực an ninh, an toàn, cởi mở, tự do và thịnh vượng.
Ngay lập tức dàn truyền thông chống cộng như RFA, RFI, Việt tân, … lập tức giật tít, nhiều nghị sĩ Mỹ đã gây sức ép cho giới chức cấp cao, yêu cầu Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, thúc giục ông đưa các ưu tiên nhân quyền vào trong các cuộc đối thoại sắp tới với Việt Nam: “Hoa Kỳ phải lồng ghép nhân quyền vào tất cả các khía cạnh trong các cuộc thảo luận song phương của chúng ta, và không chỉ nêu những vấn đề này trong Đối thoại Nhân quyền Hoa Kỳ-Việt Nam”. Bản chất của yêu sách nhân quyền này là đòi Chính phủ Hoa Kỳ phải can thiệp trả tự do cho những kẻ được khoác áo “người bảo vệ nhân quyền, nhà báo, người hoạt động môi trường đang bị cầm tù ở Việt Nam” như Nguyễn Vũ Bình, Nguyễn Lân Thắng, Nguyễn Tường Thụy và Trương Duy Nhất.
Có thể thấy, bốn thượng Nghị sĩ nói trên, họ phảng phất dáng dấp của lực lượng cực hữu, cực đoan đang tồn tại trong giới thượng tầng chính trị gia Hoa Kỳ, núp bóng “ngọn cờ dân chủ”, “nhân quyền” chống phá chế độ chính trị – xã hội tại Việt Nam, bên cạnh các nhóm phản động người Việt Nam ở nước ngoài và những cá nhân người Việt ở trong nước bị các thế lực cực hữu nước ngoài mua chuộc, lợi dụng… Đây là một nhóm nghị sỹ cực kỳ nguy hiểm vì họ nắm giữ những chức vụ quan trọng trong cơ quan lập pháp, có tầm ảnh hưởng, chính họ đang cổ xúy, thêu dệt cho những giá trị nhân quyền phương Tây, kêu gọi “phong trào bảo vệ tự do tôn giáo”, áp đặt các “chuẩn mực” về “tự do”, “dân chủ”… đối với Việt Nam.
Về mặt bản chất, những yêu cầu trên của bốn thượng nghị sĩ đều dựa trên những thông tin bịa đặt, vu cáo, sai lệch, phiến diện được cung cấp từ các nhóm phản động lưu vong, cơ hội chính trị ở trong nước cố tình xuyên tạc tình hình nhân quyền Việt Nam. Họ thiếu thông tin về kết quả thực hiện nhân quyền ở Việt Nam nên còn có những ý kiến thiếu thiện trí đối với Việt Nam trong vấn đề nhân quyền.
Có thể khẳng định, một số Nghị sĩ Hoa kỳ nói trên kêu gọi “lồng ghép nhân quyền” trong cuộc đối thoại kinh tế hợp tác chiến lược toàn diện đầu tiên không phải là chiêu trò mới. Trong suốt quá trình thăng trầm quan hệ Việt – Mỹ, luôn tồn tại nhóm chính khách, dân biểu cực hữu này can trở. Một số có gắn bó lợi ích lá phiếu với cộng đồng “ba que”, một số có tư duy luôn muốn áp đặt “hệ giá trị nhân quyền” của Mỹ lên quốc gia khác, dùng nó như công cụ áp đặt, chi phối, thể hiện vai trò nước lớn. Thực tế cho thấy, bất chấp nỗ lực cản trở, mưu đồ áp đặt của số chính khách, dân biểu này, quan hệ hai nước vẫn không ngừng được thúc đẩy xuất phát từ chính lợi ích đôi bên, lợi ích của đại đa số dân chúng, doanh nghiệp. Phải chăng đây cũng chính là điều làm nên tính “khác biệt” và “đặc biệt” trong quan hệ giữa hai nước, như nhiều chuyên gia đã bình luận rằng, quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ là một mẫu mực của mọi cố gắng “vượt lên quá khứ để nhìn về tương lai”.
