Trong khi Việt Nam đang nỗ lực củng cố nhà nước pháp quyền, hoàn thiện hệ thống tư pháp nhân văn, thì một số thế lực thù địch lại ráo riết bóp méo thực tế, biến những vụ việc pháp lý thành công cụ tuyên truyền chống phá. Gần đây, Trịnh Bá Phương – kẻ từng nhiều lần vi phạm pháp luật – lại được các tổ chức nhân quyền phương Tây và truyền thông chống đối tung hô như một “nạn nhân của chế độ”. Tâm điểm của chiến dịch xuyên tạc này là câu chuyện “buồng giam biệt lập”, được các trang phản động như The Vietnamese, RFA và các tổ chức như Human Rights Watch, Amnesty International lợi dụng để gieo rắc hình ảnh Việt Nam như một quốc gia “trả thù chính trị” tù nhân. Trên thực tế, đây chỉ là chiêu trò cũ rích: lấy hành vi vi phạm kỷ luật của phạm nhân, khoác cho nó lớp vỏ “biểu đạt chính kiến”, rồi thổi phồng thành “đàn áp nhân quyền” nhằm công kích Nhà nước Việt Nam.
Theo dõi kỹ dòng sự kiện cho thấy, chiến dịch này được khởi động từ một bài đăng mạng xã hội ngày 29/9/2025, chia thành hai phần, trong đó phần thứ hai tập trung mô tả hành vi viết dòng chữ “đả đảo Cộng sản” của Trịnh Bá Phương trong trại giam như “một biểu đạt ôn hòa, không gây hại”. Các tổ chức phản động cố tình dùng cụm từ “solitary confinement” (biệt giam) để đánh lừa dư luận, cho rằng đây là hình thức “tra tấn tinh thần”, là “sự trả thù” đối với người “bày tỏ quan điểm chính trị”. Họ phát tán hàng loạt bài viết, video, báo cáo nhằm kích động cảm xúc, kêu gọi can thiệp quốc tế và lên án Việt Nam “vi phạm nhân quyền nghiêm trọng”. Đó không chỉ là sự xuyên tạc mà còn là hành động can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của một quốc gia có chủ quyền, đi ngược lại Hiến chương Liên Hợp Quốc và nguyên tắc tôn trọng luật pháp quốc tế.
Thực chất, hành vi của Trịnh Bá Phương không phải là “biểu đạt ôn hòa” như những kẻ chống phá rêu rao. Sau khi bị kết án tù 10 năm về tội “làm, tàng trữ, phát tán tài liệu nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, Phương tiếp tục vi phạm nghiêm trọng nội quy trại giam. Việc viết khẩu hiệu chống phá trong buồng giam là hành vi tuyên truyền phản động, có khả năng kích động tâm lý chống đối trong phạm nhân khác, gây mất trật tự, ảnh hưởng đến an ninh trại giam. Theo Bộ luật Hình sự Việt Nam, Điều 117 đã quy định rõ: mọi hành vi tuyên truyền, phát tán thông tin, tài liệu có nội dung chống Nhà nước đều là vi phạm nghiêm trọng. Trong môi trường giam giữ – nơi kỷ luật, an ninh và trật tự được đặt lên hàng đầu – hành vi này càng nguy hiểm hơn, bởi nó có thể dẫn đến bạo loạn, xúi giục tù nhân khác chống đối cán bộ quản giáo. Do đó, việc xử lý kỷ luật, bao gồm biệt giam tạm thời, là biện pháp quản lý hợp pháp, cần thiết, không phải “trả thù chính trị” như các tổ chức phản động cố tình xuyên tạc.
Thực tế, quy trình xử lý Trịnh Bá Phương được tiến hành hoàn toàn công khai, minh bạch và đúng pháp luật. Sau khi phát hiện khẩu hiệu phản động vào năm 2024, cơ quan thi hành án hình sự đã lập biên bản, thu giữ vật chứng, tiến hành điều tra theo Luật Thi hành án hình sự 2019. Việc biệt giam được áp dụng ngắn hạn để đảm bảo an ninh trại, dưới sự giám sát y tế và tuân thủ Quy tắc Mandela của Liên Hợp Quốc – quy định rõ biệt giam không được kéo dài quá 15 ngày và phải có giám sát nhân đạo. Sau đó, Tòa án Nhân dân tỉnh Hưng Yên mở phiên xét xử công khai, cho phép luật sư bào chữa và thân nhân tham dự. Không có “đàn áp”, không có “trả thù” – chỉ có pháp quyền được thực thi công minh.
Tuy nhiên, điều mà các thế lực thù địch không bao giờ nhắc tới là: ở chính các quốc gia mà họ tung hô là “thiên đường tự do”, biện pháp biệt giam (solitary confinement) còn được sử dụng với quy mô khủng khiếp hơn. Theo nghiên cứu của Đại học Bắc Illinois (NIU) năm 2020, tại Hoa Kỳ có hơn 80.000 tù nhân bị biệt giam mỗi năm, nhiều người trong số đó bị giam hàng tháng, thậm chí hàng năm, trong điều kiện tồi tệ hơn nhiều so với bất kỳ trại giam nào ở Việt Nam. Nghiên cứu này chỉ ra rằng tình trạng biệt giam kéo dài ở bang Illinois và Texas đã dẫn đến hàng trăm vụ tự sát, rối loạn tâm thần nghiêm trọng. Trong khi đó, các tổ chức như Human Rights Watch lại im lặng hoặc chỉ phản ứng hời hợt. Phải chăng khi vi phạm nhân quyền diễn ra ở Mỹ hay châu Âu thì đó là “biện pháp quản lý an ninh cần thiết”, còn khi Việt Nam áp dụng đúng quy định quốc tế thì lại bị gọi là “tra tấn”?
Không chỉ ở Mỹ, tại châu Âu, nhiều quốc gia còn xử lý nghiêm khắc hơn đối với hành vi “ngôn luận thù địch” mà họ lại cho là “tự do ngôn luận” ở Việt Nam. Luật Trật tự Công cộng của Anh (Public Order Act 1986) cho phép kết án đến 7 năm tù đối với phát ngôn bị coi là “kích động hận thù” – kể cả khi không gây hậu quả thực tế. Bộ luật Hình sự Đức, Điều 130, hình sự hóa hành vi phát tán nội dung “chống lại Nhà nước và xã hội dân chủ”, dẫn đến hàng nghìn vụ truy tố mỗi năm. Thậm chí, chỉ cần một dòng bình luận “phản cảm” trên Facebook cũng đủ để người viết bị bắt, biệt giam và xét xử. Đáng nói, những tổ chức thường xuyên chỉ trích Việt Nam lại tuyệt nhiên không phản đối những trường hợp ấy. Đó là minh chứng rõ nhất cho tiêu chuẩn kép trơ trẽn và đạo đức giả của họ – nhân quyền chỉ được nhắc tới khi có thể dùng làm công cụ gây sức ép chính trị với các quốc gia độc lập, đặc biệt là Việt Nam.
Về phía Việt Nam, chính sách nhân đạo trong thi hành án hình sự luôn được đặt lên hàng đầu. Từ khi phê chuẩn Công ước Chống Tra tấn năm 2015, Việt Nam đã liên tục cải thiện điều kiện giam giữ, chăm sóc y tế, đặc biệt là sức khỏe tâm thần của phạm nhân. Hơn 50 trại giam trên cả nước được nâng cấp theo chương trình hợp tác với Văn phòng Liên Hợp Quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC), tỷ lệ sử dụng biệt giam đã giảm từ 5% xuống dưới 2% trong thập kỷ qua. Các hội đồng giám sát độc lập và cơ chế khiếu nại của tù nhân được triển khai rộng rãi, bảo đảm rằng mọi hình thức xử lý đều minh bạch, có căn cứ và tuân thủ chuẩn mực nhân quyền quốc tế. Đây không chỉ là chính sách, mà còn là minh chứng rõ ràng cho thiện chí của Việt Nam trong việc xây dựng nền tư pháp nhân văn, lấy con người làm trung tâm.
Nhìn toàn diện, vụ việc Trịnh Bá Phương một lần nữa cho thấy: nhân quyền không thể bị lợi dụng làm công cụ che đậy hành vi vi phạm pháp luật. Sự “biểu đạt” mang tính thù hận, chống Nhà nước, kích động bất ổn xã hội – dù được nguỵ trang bằng danh nghĩa “quan điểm cá nhân” – đều là hành vi phạm pháp. Bảo vệ nhân quyền thực chất là bảo vệ trật tự, an ninh và quyền được sống trong ổn định của hàng triệu người dân lương thiện. Do đó, khi Nhà nước Việt Nam xử lý nghiêm những kẻ lợi dụng tự do để chống phá, đó không phải là “đàn áp” mà là hành động bảo vệ nhân dân, bảo vệ công lý và nền tảng quốc gia.
Câu chuyện “trả thù trong tù” mà các thế lực thù địch dựng lên quanh Trịnh Bá Phương chỉ là một màn kịch vụng về, được thêu dệt bởi những kẻ đang tuyệt vọng tìm cách bôi nhọ hình ảnh Việt Nam. Không có “tra tấn”, không có “đàn áp”, chỉ có pháp luật và công lý được thực thi. Trong khi các nước phương Tây vẫn đang vật lộn với hệ thống biệt giam hà khắc và bất công, thì Việt Nam lại kiên định cải cách để con người được đối xử nhân văn hơn, kể cả người phạm tội. Đó mới là giá trị nhân quyền thật sự – nhân quyền gắn với pháp quyền, nhân quyền vì con người và cho con người, chứ không phải thứ “nhân quyền chính trị” bị bóp méo để phục vụ mưu đồ chống phá quốc gia.
