Báo cáo chính sách an ninh của Hoa Kỳ năm 2022 và phản ứng ngay tức khắc của Hoàn Cầu Thời báo- cơ quan ngôn luận phản ánh lập trường của Trung Quốc đã phơi bày sự giả dối của các nước lớn trong việc đưa ra những miếng mồi hấp dẫn lôi kéo các nước khác, chẳng hạn với Hoa Kỳ là giá trị nhân quyền lung linh hay bức tranh màu mè về sự thịnh vượng khối tư bản, còn với Trung Quốc là hứa hẹn mỹ miều về tương lai tươi đẹp cùng hướng về sự ổn định, giúp đỡ lẫn nhau bằng chính sách kinh tế đôi bên cùng có lợi. Nhưng thực tế không xuôi chiều như họ vẽ vời, nếu không tỉnh táo và sáng suốt, dễ dàng trở thành miếng mồi béo bở cho họ hoặc đen đủi hơn, trở thành con tốt thí cho các chiến lược tinh vi, khôn khéo, hoàn hảo phục vụ lợi ích của họ. Điều đó giúp chúng ta nhìn rõ và thấy hết được sự cần thiết, đúng đắn của chính sách bang giao đầy thiện cảm, hòa bình, chân thành của Việt Nam mà Đảng, Nhà nước ta đang theo đuổi, xiển dương. Đó là cách thức hiệu quả bảo vệ lợi ích của Việt Nam và của các nước vừa và nhỏ cũng như khơi dậy sự đoàn kết quốc tế để đừng bị “tổn thương” khi những con hổ sống mái với nhau.
===
Bài xã luận của Global Times hôm 14/10/2022 được dành để mổ xẻ, phân tích Chiến lược An ninh Quốc gia (NSS) mới của Hoa Kỳ vừa công bố. Việc công bố này trở thành một thông lệ của mọi chính phủ Hoa Kỳ và là một tài liệu quan trọng phản ánh và định hướng các vấn đề nội bộ và ngoại giao của chính phủ đương nhiệm. Bài xã luận chỉ ra rằng, tài liệu 48 trang “khiến cộng đồng quốc tế cảm thấy bất an và lo lắng” bởi “An ninh quốc gia” mà Mỹ theo đuổi sẽ phải trả giá bằng an ninh của các quốc gia khác. Đồng thời lập luận rằng, nếu đi theo con đường và phương hướng nêu trong báo cáo, siêu cường Mỹ sớm muộn gì cũng sẽ đi về phía đối nghịch với hòa bình và ổn định thế giới, và hậu quả sẽ không thể tưởng tượng nổi.
Bài xã luận quy kết, báo cáo lần này không chỉ “càng củng cố thêm cuộc đối đầu dẫn đến sự bùng nổ xung đột giữa Nga và Ukraine” mà “nghiêm trọng hơn, Mỹ đã tăng gấp đôi tâm lý Chiến tranh Lạnh này trong quan hệ với Trung Quốc, và “sự cạnh tranh với Trung Quốc diễn ra trong từng chương [của báo cáo]”, coi Trung Quốc là “thách thức chiến lược cấp bách nhất”. Đồng thời, báo cáo càng củng cố sự nhất quán trong chính sách của chính quyền Biden đối với Trung Quốc, không có bất kỳ sửa đổi nào so với chính quyền Trump.
Bài xã luận đưa ra một số phân tích chứng minh lập luận trên:
Thứ nhất, một nhận định rất nổi bật trong bản báo cáo là “thời kỳ hậu Chiến tranh Lạnh đã kết thúc một cách rõ ràng” nhưng lại không đưa ra câu trả lời bây giờ là thời đại nào? Báo cáo chỉ nhắc lại một cách máy móc rằng “Chúng tôi không tìm kiếm xung đột hay một cuộc Chiến tranh Lạnh mới”. Tuy nhiên, báo cáo cũng khoe khoang về cái gọi là thành tựu của các liên minh quân sự như NATO và AUKUS. Nó liệt kê chi tiết các bước của Mỹ trong việc phối hợp với các đồng minh của mình để phát động cạnh tranh địa chính trị chống lại các nước khác, biến cam kết không tìm kiếm một cuộc Chiến tranh Lạnh mới của báo cáo thành một lời thề rẻ tiền.
Thứ hai, Báo cáo phân chia thế giới thành một “cuộc cạnh tranh giữa các nền dân chủ và các chế độ chuyên quyền” theo ý muốn của Hoa Kỳ, nhằm mục đích cắt đứt tận gốc khả năng chung sống hòa bình và hòa hợp của các nền văn minh khác nhau. Đây là biểu hiện rõ ràng nhất kiểu Chiến tranh Lạnh trong chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Các hoạt động thực tế của Washington cũng phản ánh một trò chơi có tổng bằng không, khiến cho tuyên bố của Hoa Kỳ về việc “quản lý cạnh tranh [với Trung Quốc] một cách có trách nhiệm” là đạo đức giả.
Sau đó, bài xã luận đi đến quy kết hùng hồn lên án Hoa Kỳ, xin trích nguyên văn:
“Đã 31 năm kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, nhưng giới tinh hoa chính trị ở Washington vẫn chưa học cách chung sống với các quốc gia khác theo một phương thức mới. Họ đã không chấp nhận hoặc không chấp nhận và thích ứng với những thay đổi cơ bản của thời đại. Họ vẫn thiết lập tọa độ của riêng mình và hướng dẫn đường đi của họ bằng cách tạo ra “kẻ thù tưởng tượng”, như thể họ thậm chí không biết cách tiến về phía trước nếu không có “kẻ thù tưởng tượng”. Tuy nhiên, cách làm này có những tác dụng phụ rất lớn và nguy hiểm. Đặc biệt, họ đã tìm sai “kẻ thù tưởng tượng”, thậm chí còn tạo ra những “kẻ thù không đội trời chung” và “kẻ thù” mà Mỹ không thể đối phó.
Báo cáo mới là một tấm gương phản chiếu sự ích kỷ, tham vọng và những nỗi sợ hãi sâu xa nhất của giới tinh hoa chính trị Washington. Trong tất cả các báo cáo chiến lược quốc gia của mình, Washington nhấn mạnh “vai trò lãnh đạo” của Mỹ. Không có gì sai với tham vọng, nhưng Mỹ muốn làm gì bằng cách “dẫn đầu” thế giới? Báo cáo cho thấy Mỹ vẫn đang cố gắng xâu chuỗi một nhóm này và chống lại nhóm khác, tạo ra sự chia rẽ và đối đầu trong thế giới này. Cũng có nhiều nội dung mâu thuẫn và khó hiểu về mặt logic trong báo cáo, phản ánh sự bất lực và kém cỏi của Hoa Kỳ trước các vấn đề thực tế toàn cầu. Cho dù xét về mặt nhận thức hay mặt bằng tinh thần và tầm nhìn, Washington đã tụt hậu nghiêm trọng so với sự phát triển phức tạp của cấu trúc quốc tế và nhu cầu của thời đại chúng ta.
Trong nhiệm vụ trấn áp và kiềm chế Trung Quốc, Washington đã mất lý trí. Trên thực tế, so sánh các kế hoạch tương lai của Trung Quốc và Mỹ, không khó để nhận thấy rằng triển vọng của Washington trong 10 năm tới đầy đối đầu, trong khi các kế hoạch của Trung Quốc tập trung vào sự phát triển của chính nước này và hợp tác đôi bên cùng có lợi với cộng đồng quốc tế. Chúng là những ý tưởng phát triển hoàn toàn khác biệt, với một bên đầy thù địch và một bên là tốt bụng và thân thiện; một bên tìm kiếm kẻ thù ở khắp mọi nơi, còn một bên thì chuyên tâm kết bạn. Con đường nào sẽ rộng hơn, lịch sử sẽ cho câu trả lời.
Còn đối với báo cáo chiến lược an ninh quốc gia mới nhất này, nó giống như một “âm mưu” thiếu mới lạ nhưng đầy ác ý, gây nguy hiểm cho thế giới và không may cho Mỹ. Làm sao một nước Mỹ hẹp hòi lại có thể tuyên bố rằng mình có thể “lãnh đạo” thế giới, và làm thế nào để có thể khiến cộng đồng quốc tế không khỏi đầy lo ngại?”
===
Qua thực, bài xã luận là cuộc chiến gay gắt, nóng bỏng về ngôn từ giữa hai thế lực đang tranh giành ngôi bá chủ. Qua báo cáo an ninh của Mỹ và bài xã luận của tờ báo nổi tiếng Trung Quốc này giúp chúng ta thấy rõ, cuộc cạnh tranh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc là tất yếu, nhất quán, đương nhiên, không bao giờ thay đổi xuất phát từ lợi ích sống còn của họ.
Điều đó cũng giúp chúng ta nhìn rõ, đừng ảo tưởng vào lòng tốt bất cứ ai hay tự mình đặt vào tình thế “nô bộc” cho bất cứ bên nào, chẳng hạn như chính sách cực đoan, điên rồ của nhóm người tự xưng “cấp tiến” là “theo Mỹ, thoát Trung, bài Nga”. Không gì dại dột và ngu xuẩn hơn là tự biến mình thành nô bộc của một bên, thành kẻ thù bên kia, rồi bán rẻ luôn sinh mệnh của cả dân tộc. Với vị thế “trung lập” đi cùng với xây dựng bản lĩnh dân tộc tự cường, tự lập, hài hòa lợi ích và cùng chung sống hòa bình với các bên như hiện nay của Việt Nam là hoàn toàn đúng đắn, là cách thức hiệu quả giúp chúng ta tồn tại và phát triển.
