Project 88 là một dự án được nhóm Hoàng Lan, bạn gái cũ của Nguyễn Tiến Trung khởi xướng cùng với một số bạn nước ngoài của cô này, từ năm 2012, ban đầu mục đích chuyên thu thập thông tin những kẻ bị xử lý theo Điều 88 BLHS để xuyên tạc và vận động nước ngoài bảo trợ, can thiệp. Tuy nhiên, gần đây, hoạt động của nó ngày càng giống với một tổ chức chuyên nghiệp núp danh nhân quyền chống phá Nhà nước Việt Nam. Mới đây, ngày 20/6, Project 88 khởi xướng chiến dịch vu cáo “Chính phủ Việt Nam bị tố cáo giấu thông tin về nạn buôn người để che đậy cho quan chức”!? Theo cái gọi là “tổ chức Project 88”, họ có được các tài liệu chính thức bằng tiếng Việt, cho thấy, Chính phủ Việt Nam đã che giấu thông tin về nạn buôn người và đưa thông tin sai lệch cho Mỹ, khi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cập nhật Báo cáo về buôn người thường niên. Theo đó, tài liệu nội bộ của Bộ Công an 2/2024, do Thiếu tướng Công an Đặng Hồng Đức ký, đưa ra những khuyến nghị cho các quan chức, về việc tạo ra những phúc đáp đối với các câu hỏi của phía Mỹ, trong đó đề nghị được đưa ra là, Việt Nam nên “kiên trì theo đuổi việc cùng hợp tác và đấu tranh…. ngăn chặn phía Mỹ lợi dụng và sử dụng vấn đề này làm công cụ chính trị, để định hình hệ thống pháp lý của quốc gia, trong khi can thiệp vào việc nội bộ của chúng ta”!?
Được biết, hồi tháng 4/2024, Giám đốc cái gọi là Project 88 – ông Ben Swanson, đã viết thư cho Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, nói rằng “Việt Nam đã chính trị hoá và phá hoại quá trình báo cáo, kêu gọi Chính phủ Mỹ phải có hành động trong báo cáo mới”!?
Còn nhớ, cái gọi là “báo cáo” năm 2022, Hoa Kỳ xếp Việt Nam vào nhóm thấp nhất, tức hạng ba. Đó là, các nước bị cho là có ít nhất một trong các vấn nạn “buôn người trong các chương trình do chính phủ tài trợ; lao động cưỡng bức trong lĩnh vực y tế hoặc các lĩnh vực khác do chính phủ liên kết; nô lệ tình dục trong các doanh trại của chính phủ; hoặc tuyển dụng binh lính là trẻ em”. Với cái gọi là “báo cáo” năm 2023, về nạn buôn người của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, thì “Việt Nam vẫn chưa đáp ứng đủ các yêu cầu tối thiểu trong công cuộc bài trừ nạn buôn người, dù Chính phủ đã có những nỗ lực đáng kể”!? Ngày 24/6, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã công bố phúc trình buôn người 2024, theo đó Hoa Kỳ đưa Việt Nam ra khỏi danh sách “theo dõi” về buôn người. Hiện Việt Nam chỉ còn bị xếp hạng Cấp độ 2 (Tier 2).
Như vậy, cho dù cái gọi là Project 88 có vu cáo đặt điều về cái gọi là “Việt Nam che dấu thông tin về nạn buôn người”, nhưng, sự thật vẫn là sự thật chính Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã phải thừa nhận trong báo cáo mới về nạn buôn người (TIP), là “có sự gia tăng những nỗ lực tổng thể” đối với việc phòng, chống nạn buôn người tại Việt Nam, bao gồm việc đệ trình luật chống buôn người lên cơ quan lập pháp để xem xét, tăng cường truy tố và hỗ trợ nhiều nạn nhân hơn. Cho dù còn nhiều đánh giá thiếu khách quan, nhưng ít nhất, Hoa Kỳ đã đưa Việt ra khỏi danh sách đen về buôn người.
Trên thực tế, lâu nay, cùng với việc đẩy mạnh các giải pháp cụ thể phòng, chống mua bán người, Việt Nam cũng không ngừng hoàn thiện hệ thống luật pháp nhằm đẩy lùi tệ nạn buôn bán người. Cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương đều coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, triển khai quyết liệt bằng nhiều giải pháp và coi đây là cuộc chiến không khoan nhượng. Rất tiếc là, Bộ Ngoại giao Hoa kỳ đã không nhìn nhận hết, đúng những quyết tâm ngăn chặn nạn buôn bán người của Việt Nam. Mặc dù Việt Nam không còn ở khỏi danh sách “theo dõi” về buôn người, nhưng hiện nay, Việt Nam vẫn còn bị phía Mỹ xếp hạng Cấp độ 2 (Tier 2). Cùng với việc xây dựng hệ thống luật pháp và thực thi hoạt động phòng chống tệ buôn bán người trên thực tế, Việt Nam đã không ngừng nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế trong phòng, chống mua bán người. Trên bình diện quốc tế, Việt Nam hiện đang là thành viên Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia. Việt Nam cũng tham gia Công ước ASEAN về phòng chống buôn bán người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em (ACTIP); Nghị định thư về phòng ngừa trấn áp và trừng phạt nạn buôn người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em bổ sung cho Công ước của Liên hợp quốc về phòng, chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia (Nghị định thư Palermo)v.vv… Việt Nam vẫn đang tiếp tục nỗ lực thực hiện Kế hoạch triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư hợp pháp, an toàn và trật tự (GCM) nhằm củng cố môi trường di cư minh bạch, ngăn chặn nguy cơ mua bán người trong các hoạt động di cư quốc tế. Phía Mỹ cần có đánh giá khách quan, nhìn nhận một cách toàn diện, chính xác hơn nữa về tình hình, nỗ lực thực chất của Việt Nam.
Tuy nhiên, có lẽ do những tác động từ thông tin sai trái của các tổ chức như BPSOS, Project88, “Theo dõi Nhân quyền – HRW”, tổ chức khủng bố Việt Tân…, nên những thông tin về Việt Nam vẫn còn bị bóp méo. Đúng như tuyên bố của Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam ngày 22/6/2024, Việt Nam mong muốn, phía Mỹ có đánh giá khách quan, chính xác, toàn diện hơn nữa về tình hình, nỗ lực thực chất của Việt Nam, và trên tinh thần xây dựng, Việt Nam sẵn sàng trao đổi với phía Hoa Kỳ cũng như các bên liên quan về những vấn đề hợp tác cụ thể nhằm cùng nhau thúc đẩy, triển khai có hiệu quả công tác phòng, chống mua bán người ở mỗi quốc gia và toàn thế giới./.