Không đăng tải những nội dung vi phạm pháp luật, các thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm ảnh hưởng đến các tổ chức, cá nhân khác; không sử dụng ngôn ngữ phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục; tung tin giả, tin sai sự thật; quảng cáo, kinh doanh dịch vụ trái phép…”.
Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội
Trước cơn sốt livestream có nội dung tiêu cực trên mạng xã hội, vừa qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường công tác quản lý, xử lý các vi phạm. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, thời gian gần đây xuất hiện hiện tượng một số người lợi dụng các tính năng của mạng xã hội như livestream, chia sẻ hình ảnh, video clip, trao đổi theo nhóm (group chat)… để đăng tải nội dung vi phạm pháp luật. Trong đó chủ yếu là xúc phạm danh dự, nhân phẩm của các tổ chức, cá nhân khác; sử dụng ngôn ngữ phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục; tung tin giả, tin sai sự thật; quảng cáo, kinh doanh dịch vụ trái phép… gây bức xúc trong dư luận xã hội, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội. Trước thực trạng này, Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông, Công an tỉnh, thành phố tăng cường rà quét, phát hiện kịp thời những nội dung vi phạm pháp luật trên không gian mạng, đặc biệt là mạng xã hội, chủ động xử lý nghiêm người vi phạm trên địa bàn. Đối với những trường hợp không xác định được danh tính, nhân thân của người vi phạm thì các địa phương phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an để có biện pháp ngăn chặn, xử lý phù hợp.
Ngày 17/6/2021, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, nêu rõ, công dân khi tham gia mạng xã hội cần có các hành vi, ứng xử phù hợp với những giá trị đạo đức, văn hóa, truyền thống của dân tộc Việt Nam; không sử dụng từ ngữ gây thù hận, kích động bạo lực, phân biệt vùng miền, giới tính, tôn giáo. Không đăng tải những nội dung vi phạm pháp luật, các thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm ảnh hưởng đến các tổ chức, cá nhân khác; không sử dụng ngôn ngữ phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục; tung tin giả, tin sai sự thật; quảng cáo, kinh doanh dịch vụ trái phép… Thông báo tới cơ quan chủ quản để kịp thời có hướng xử lý, trả lời, giải quyết khi có những ý kiến, thông tin trái chiều, thông tin vi phạm pháp luật có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, lĩnh vực quản lý của cán bộ, công chức, viên chức.
Quyền nhân thân được quy định rõ trong Bộ luật dân sự, mọi hành vi vi phạm, tuỳ mức độ đều có các chế tài tương ứng. Trong đó, có quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín (Điều 34 BLDS năm 2015) quy định rõ: Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Cá nhân có quyền yêu cầu tòa án bác bỏ thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình. Trường hợp không xác định được người đã đưa tin ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình thì người bị đưa tin có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố thông tin đó là không đúng. Đây là một trong những điểm mới tiến bộ của BLDS năm 2015 so với BLDS năm 2005 nhằm bảo đảm cho các cá nhân tự mình bảo vệ quyền của bản thân khi danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm.
Điều 592 quy định thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định. Ngoài ra, Điều 155 Bộ luật hình sự quy định tội “làm nhục người khác” với hành vi “xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác” với các khung hình phạt nghiêm khắc.
Như vậy, không thể biện minh quyền tự do ngôn luận để xâm phạm, miệt thị người khác trước đông đảo cộng đồng mạng bởi mọi hành vi ứng xử ngoài đời thực cũng như trên không gian mạng phải đúng chuẩn mực đạo đức và tuân thủ pháp luật. Đây là nguyên tắc hàng đầu để xây dựng một Nhà nước pháp quyền với người dân thượng tôn luật pháp./.
“
