Nhân quyền, một giá trị cao quý, đáng lẽ phải được bảo vệ và thúc đẩy vì sự phát triển của con người và cộng đồng. Tuy nhiên, trong thời đại thông tin bùng nổ, nhân quyền đôi khi bị lợi dụng như một công cụ chính trị để phục vụ cho các mục đích mờ ám, cổ xúy những hành vi vi phạm pháp luật và gây bất ổn xã hội. Việc Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam (MLNQVN) trao giải thưởng nhân quyền năm 2024 cho Đỗ Nam Trung là minh chứng điển hình cho một nỗ lực sai trái như vậy.
Là một kẻ nhiều lần vi phạm pháp luật Việt Nam, Đỗ Nam Trung không phải là “nhà đấu tranh vì nhân quyền” như tổ chức này tôn vinh, mà thực chất là một cá nhân có bề dày chống phá Nhà nước, lợi dụng mạng Internet để tung tin bịa đặt, kích động dư luận, gây tổn hại đến lợi ích quốc gia. Bài viết này sẽ làm rõ bản chất hành vi của Đỗ Nam Trung, phân tích các chiêu trò của MLNQVN và đưa ra lời cảnh báo đối với dư luận.
Đỗ Nam Trung – Kẻ nhiều lần vi phạm pháp luật Việt Nam
Đỗ Nam Trung sinh năm 1981, HKTT: Đội 1, xã Nghĩa Lâm, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định; chỗ ở hiện nay: Số 6, ngách 4, ngõ Thịnh Hào 2, Tôn Đức Thắng, phường Hàng Bột, Quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội. Đỗ Nam Trung đã có 2 tiền án; trong đó, năm 2015, bị Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai xử phạt 14 tháng tù giam về tội “Lợi dụng các quyền tự do, dân chủ xâm phạm lợi ích hợp pháp của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân.Đỗ Nam Trung đã không ít lần bị cơ quan chức năng Việt Nam xử lý vì các hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Sử dụng mạng Internet như một công cụ chính, Trung liên tục đăng tải và phát tán thông tin sai sự thật, xuyên tạc các chính sách của Nhà nước, bôi nhọ uy tín của chính quyền và lãnh đạo đất nước. Những nội dung này không chỉ kích động tâm lý tiêu cực trong xã hội mà còn gây hoang mang, chia rẽ đoàn kết dân tộc.
Tháng 1/2011, Trung bị Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận xử phạt 9 tháng tù giam vì đã vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ. Đầu năm 2012, Trung vào trang mạng xã hội facebook, lập một tài khoản với nickname là Nam Trung Đỗ. Sau này, khi bị bắt, Trung thừa nhận là mình “thường xuyên truy cập vào những trang web có nội dung chống đối chế độ – trong đó có trang “Nhật ký yêu nước”. Nhiều bài đọc xong, tôi tham gia bình luận với nội dung xuyên tạc, vu khống đường lối chính sách của Đảng Cộng sản, của Nhà nước Việt Nam”.
Những lời bình luận của Đỗ Nam Trung nhanh chóng lọt vào “mắt xanh” của những đối tượng có nickname là Nguyen’s Phat, Dat Vu, Phương Linh Nguyễn. Nhóm này “thổi ống đu đủ” bằng cách khen Trung “có phong cách lãnh đạo” rồi mời Trung tham gia làm quản trị viên cho trang mạng “Hội yêu nước” và đặt cho Trung một nickname mới là “Trung Nghĩa”. Tại Cơ quan An ninh điều tra – Công an tỉnh Đồng Nai, Trung khai: “Từ tháng 9/2013 đến tháng 5/2014, tôi đã nhiều lần chụp ảnh, thu thập tin tức về những vụ khiếu kiện rồi viết bài xuyên tạc sai sự thật, đăng lên trang mạng “Hội yêu nước”, “Hội anh em dân chủ” dưới cái tên Trung Nghĩa, đồng thời lấy những bài của người khác với nội dung tương tự để tán phát trên 2 trang này, cũng như đồng ý cho người khác lấy bài của tôi, đăng lại trên trang facebook của họ…”. Những việc làm của Trung đã được một số cá nhân, tổ chức phản động người Việt ở nước ngoài tán dương. Không những thế, lúc 20 giờ 10 phút ngày 13/5/2014, Trung cùng các “nhà dân chủ” như Mai Thanh, Anh Chí, Nguyễn Chí Đức đã trả lời phỏng vấn một đài phát thanh nước ngoài, trong đó Đỗ Nam Trung bịa đặt ra rằng việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan HD981 là “có sự thông đồng giữa chính quyền Việt Nam, Trung Quốc!”.
Cuối năm 2013, thông qua “Hội thanh niên dân chủ”, Đỗ Nam Trung, Phạm Minh Vũ, Lê Thị Phương Anh kết bạn với nhau. Tháng 5/2014, lợi dụng sự bức xúc của nhân dân trong việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan HD 981 trong vùng biển và thềm lục địa Việt Nam, Trung, Vũ, Anh đã tích cực tham gia những cuộc tuần hành, lấy danh nghĩa chống Trung Quốc nhưng thực chất là hô khẩu hiệu, giương biểu ngữ chống Nhà nước Việt Nam, đòi trả tự do cho những “nhà dân chủ” bị bắt vì vi phạm pháp luật.
 |
| Một trang facebook của Lê Thị Phương Anh với nội dung kích động công nhân gây rối, đập phá tài sản của các doanh nghiệp. |
Trung khai: “Khi tôi đưa lên trang facebook của mình chuyện công nhân ở Bình Dương biểu tình chống Trung Quốc thì Phương Anh liên lạc với tôi rồi cùng chat với nickname “Thanh Cong” và “Hai Nguyen Truong”, bàn về việc đi Bình Dương thu thập thông tin. Tôi cho Phương Anh số điện thoại của “Thanh Cong”, “Hai Nguyen Truong” để liên lạc khi đến Bình Dương, còn tôi sẽ đến sau…”.
Sáng ngày 14/5/2014, qua facebook, Nguyễn Thái Học bàn với Đỗ Nam Trung và Phạm Minh Vũ, rằng đây là thời điểm thích hợp để làm sụp đổ chế độ Cộng sản Việt Nam. Sau khi chuyển cho Vũ 5 triệu đồng, Nguyễn Thái Học chỉ đạo Trung, Vũ, Phương Anh phải nắm kỹ thông tin những vụ gây rối rồi đưa lên mạng, thổi phồng, xuyên tạc nhằm kích động cho nó lan rộng ra.
Cũng trong ngày 14/5/2014, trên facebook, Trung, Vũ, Phương Anh cho đăng nhiều bài, nội dung kêu gọi, kích động giới công nhân tiếp tục tụ tập, gây rối mà trong đó, Đỗ Nam Trung nhận xét: “Tại Khu công nghiệp Mỹ Phước 3, Bình Dương, hiện các công nhân vẫn đang phản ứng rất dữ dội, không chịu khuất phục…”, và: “Theo như Neko Kawai, một người bạn của mình tại hiện trường đưa tin, tình hình đang rất căng thẳng, đoàn biểu tình đang bị đàn áp dữ dội tại Bến Cát, Khu công nghiệp 3 Mỹ Phước, Bình Dương. Anh em công nhân đang kêu gọi những tổ chức bên ngoài cứu giúp…”.
Tối ngày 14/5, Trung, Vũ, Phương Anh và Lê Anh Hùng cùng Huỳnh Anh Tú, Phạm Ngọc An gặp nhau tại đường Kỳ Đồng, quận 3, TP HCM để bàn kế hoạch sáng ngày 15, sẽ đi Bình Dương quay phim, chụp hình những công ty, xí nghiệp có vốn nước ngoài bị đập phá, cướp bóc. Đến 8 giờ ngày 15/5, Trung chở Phương Anh bằng xe gắn máy do Phạm Ngọc An cho mượn – xe này An lại mượn của một người khác còn Vũ đi xe máy của Phạm Ngọc An. Khi đến cổng Khu công nghiệp Amata, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Trung, Phương Anh, Vũ đang tiến hành quay phim, chụp ảnh các hoạt động gây rối của những kẻ quá khích trà trộn vào giới công nhân thì bị Cơ quan Công an tỉnh Đồng Nai mời về để làm rõ.
Tiến hành kiểm tra, Cơ quan Công an tỉnh Đồng Nai đã thu giữ của Đỗ Nam Trung 2 điện thoại di động mà Trung thừa nhận đã dùng nó để vào mạng Internet, tán phát thông tin, 3 thẻ ATM với số dư tổng cộng 86.968.000 đồng cùng 4.100.000 đồng tiền mặt, 103USD. Trong tài khoản Trung Nghĩa ở facebook, có 362 trang tài liệu nội dung xuyên tạc, vu khống, châm biếm đường lối chính sách nhằm hạ uy tín của Đảng và Nhà nước. Với hành vi này, năm 2015, y bị Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai xử phạt 14 tháng tù giam về tội “Lợi dụng các quyền tự do, dân chủ xâm phạm lợi ích hợp pháp của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân.
Sau khi bị xử lý, ra tù, Đỗ Nam Trung lại chứng nào tật nấy. Theo cáo trạng, từ năm 2016 đến nay Đỗ Nam Trung đã có hành vi đăng tải 6 video có nội dung xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước CHXHCN Việt Nam, phỉ báng chính quyền nhân dân, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân. Hành vi của Đỗ Nam Trung đã đi ngược lại với lợi ích quốc gia, dân tộc, chạy theo những lời kêu gọi, cổ xúy của các tổ chức phản động, thế lực thù địch nhằm tạo ra sự bất ổn về chính trị tại Việt Nam, gây chia rẽ mối đoàn kết dân tộc, làm giảm lòng tin của Nhân dân với chính quyền.
Kết thúc phiên tòa HĐXX đã tuyên phạt Đỗ Nam Trung 10 năm tù giam và phạt bổ sung 4 năm quản chế sau khi mãn hạn tù về tội “Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” theo điểm a, khoản 1, Điều 117 của Bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam – Ai đang trao giải và vì mục đích gì?
Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam (MLNQVN) là một tổ chức tự xưng với trụ sở tại nước ngoài, thường xuyên có các hoạt động can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam. Dưới danh nghĩa bảo vệ nhân quyền, tổ chức này đã nhiều lần tôn vinh những cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật Việt Nam, từ đó tạo áp lực dư luận quốc tế và gây khó khăn cho công tác quản lý, giữ gìn an ninh trật tự trong nước.
MLNQVN không tập trung vào việc thúc đẩy quyền con người thực sự mà chủ yếu sử dụng nhân quyền như một công cụ chính trị. Thay vì đề cao các giá trị chung, tổ chức này tập trung hậu thuẫn cho các cá nhân hoặc nhóm có hành vi chống phá Nhà nước, bất chấp các vi phạm đạo đức và pháp luật.
Việc trao giải nhân quyền năm 2024 cho Đỗ Nam Trung và hai kẻ đang chấp hành án phạt tù khác là một bước đi nhằm: đánh bóng tên tuổi và biến kẻ vi phạm pháp luật thành một biểu tượng để tiếp tục cổ xúy cho các hành vi chống đối, tạo động lực cho những kẻ khác. Đồng thời thông qua việc trao giải, MLNQVN muốn tạo ấn tượng sai lệch rằng Việt Nam vi phạm nhân quyền, từ đó gây áp lực với chính quyền trong nước. Bản chất là lợi dụng nhân quyền để gây chia rẽ trong dư luận, làm dấy lên các luồng ý kiến trái chiều và phá hoại sự đoàn kết dân tộc. Mục tiêu của kẻ trao giải rõ ràng nhằm gây bất ổn xã hội và chia rẽ đoàn kết dân tộc, biến nhân quyền không thể là công cụ để hợp pháp hóa các hành vi vi phạm pháp luật và làm xấu hình ảnh người Việt Nam trên trường quốc tế. Những cá nhân như Đỗ Nam Trung không đại diện cho người dân Việt Nam mà chỉ là một phần tử nhỏ vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, việc trao giải như vậy có thể khiến dư luận quốc tế hiểu nhầm rằng người dân Việt Nam đang ủng hộ các hành vi chống đối, từ đó làm xấu đi hình ảnh đất nước.
Nhân quyền phải là giá trị được xây dựng trên nền tảng đạo đức, pháp luật và lợi ích cộng đồng. Những hành động như của MLNQVN không chỉ làm suy yếu giá trị này mà còn gây tổn hại đến lợi ích của quốc gia và xã hội. Đã đến lúc dư luận cần cảnh giác và lên án mạnh mẽ những chiêu trò lợi dụng nhân quyền như vậy, bảo vệ sự thật và giữ vững ổn định đất nước.
