Mới đây, màn ăn mừng sau khi giành huy chương bạc của vận động viên điền kinh Felisberto De Deus người Timor Leste khiến nhiều người Việt xúc động. Cụ thể, sau khi giành huy chương bạc trong nội dung 10.000m nam tại SEA Games 31, vận động viên người Timor Leste đã nở nụ cười vui mừng, khoác trên vai lá quốc kỳ của quê hương mình. Đặc biệt, trên tay anh vẫn giữ chặt lá cờ Việt Nam như một lời cảm ơn tới cổ động viên Việt Nam vì đã tiếp thêm sức mạnh cho anh dù phải thi đấu ở nơi đất khách quê người.
Thi đấu trên sân khách, không bạn bè, không người thân, không cổ động viên đến từ quê hương, các cầu thủ dường như đã thiếu đi phần nào ngọn lửa tiếp sức. Sau khi về đích, vận động viên Timor Leste đã chạy đến và cùng ăn mừng với hai tuyển thủ Việt Nam là Nguyễn Văn Lai và Lê Văn Thao. Anh chàng cũng không quên gửi lời cảm ơn đến CĐV Việt Nam vì đã tiếp thêm sức mạnh cho anh cùng các đồng đội. Và đây chính là tấm huy chương điền kinh đầu tiên mà đoàn thể thao Timor Leste giành được trong lịch sử tham dự SEA Games.
Đông Timor là một quốc gia ở khu vực Đông Nam Á, bao gồm nửa phía Đông của đảo Timor, những đảo lân cận gồm Atauro và Jaco và Oecussi-Ambeno, một phần nằm ở phía Tây Bắc của đảo, trong Tây Timor của Indonesia. Đông Timor là một đất nước nhỏ bé với 15.410 km² cách thành phố Darwin, Úc khoảng 640 km về phía tây bắc. Ở mức thu nhập bình quân $800, Đông Timor là một trong những nước có GDP trên đầu người thấp nhất thế giới. Tính đến năm 2016, GDP của Đông Timor đạt 2.501 USD, đứng thứ 163 thế giới, đứng thứ 43 châu Á và đứng thứ 11 Đông Nam Á.
Timor Leste là quốc gia đầu tiên trên thế giới được sinh ra trong thế kỷ 21, nhờ giành được độc lập, thoát khỏi ách xâm lược của Indonesia. Lịch sử đầy đau thương, xưa là thuộc địa của Bồ Đào Nha, rồi bị Úc, Hà Lan chiếm đóng, rồi lại đến Nhật xâm lược 1945. Hết Nhật lại đến Bồ Đào Nha cai trị, họ quyết tâm giành độc lập cho đến 1974 thì Bồ Đào Nha phải rút. Xui là sau khi Bồ rút được 9 ngày, Indonesia bắt tay với Úc và Mỹ nhảy vào xâm lược với lý do chống cộng sản. Trong khi lý do thật sự của việc có dấu răng của Mỹ cũng chả có gì khác ngoài việc trữ lượng dầu ở ngoài khơi Timor: Mỏ dầu cực khổng lồ Great Sunrise với giá trị hơn 50 tỉ USD. Indonesia bắt tay Úc khai thác chia nhau 50/50.
Timor Leste lại đánh Indo mãi đến năm 2002, mới giành lại đc độc lập. Sau khi Indonesia rút thì họ được Úc chia quyền lợi khai thác với tỉ lệ 82% cho Úc và 18% cho Timor. Timor kiện, Úc chơi bài mà Tàu sau này học theo đó là: Rút khỏi quyền tài phán của các tổ chức quốc tế liên quan đến biên giới biển. Mãi đến năm 2005, Úc mới nhượng bộ với tỉ lệ 50/50 nhưng do Úc toàn quyền khai thác. Và nghe đâu Úc còn chơi bài giữ luôn hơn 25 tỷ USD của Timo với lý do tiền này chỉ dành cho an sinh xã hội “Anh xây bệnh viện trường học thì tôi trích cho xây, còn thứ khác thì không”. Vậy là 1 triệu dân Timor với cái sổ tiết kiệm gấp 10 lần GDP nhưng chẳng được dùng để đầu tư phát triển kinh tế, cũng chả được trả lãi, thế nên họ nghèo vẫn hoàn nghèo. Họ là nước nghèo nhất trong khu vực và thuộc nhóm nghèo nhất thế giới.
Nhìn lại, cần khâm phục ý chí của người dân Timor Leste với khát vọng độc lập của họ, chỉ tiếc rằng dân họ quá ít, về sức mạnh khó mà so được với nước Úc khổng lồ bên cạnh. Chớ họ mà được toàn quyền khai thác dầu khí thì có khi họ giàu hơn cả ta, thậm chí giàu như Brunei. Đấy cái giá của độc lập tự do hoàn toàn không chỉ là cái tên hiện lên trên bản đồ trên thế giới mà nó còn là lợi ích dân tộc, lợi ích về kinh tế để làm động lực phát triển lâu dài của cả một dân tộc.
Thương cho dân Timor Leste và mừng cho dân Việt Nam ta, chẳng bị anh nào đòi chia % dầu ngoài khơi. Đó cũng là lý do mà dân Việt đồng cảm với Timor Leste và chúng ta vui với chiến thắng nho nhỏ của bạn trong thể thao.
Trường hợp của Timor Leste cũng không khác mấy số phận các nước Châu Phi vẫn đang nuôi béo nước Pháp, không khỏi khiến ta nhớ đến lập luận lâu nay của những kẻ đội lốt “đấu tranh dân chủ cho Việt Nam” luôn xướng rằng: Việt Nam đã đánh đuổi đi các nền văn minh thế giới! Đảng CSVN thí dân chúng dành vinh quang cho mình! Không cần đổ xương máu có thể giành được độc lập!…Bản chất của chúng không ngoài mưu đồ muốn làm “cầu nối” để các nước “văn minh” kia giúp chúng “phục quốc VNCH”, lấy lại “hòn ngọc Viễn Đông” trong giấc mơ ảo vọng.
