Phát ngôn gây sốc của Johann Wadephul – chính trị gia thuộc Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) và ứng viên tiềm năng cho chức Ngoại trưởng Đức – rằng “Nga sẽ mãi mãi là kẻ thù của chúng ta” không chỉ là một tuyên bố vô trách nhiệm về mặt ngoại giao, mà còn là biểu hiện nguy hiểm của tư duy chính trị cực đoan, nuôi dưỡng thù địch và kích động chia rẽ trong lòng châu Âu. Phát biểu này, vốn được đưa ra trong một cuộc gọi chơi khăm của hai nghệ sĩ hài người Nga, và sau đó được củng cố qua mạng xã hội, cho thấy sự khủng hoảng nghiêm trọng trong cách một số chính trị gia phương Tây đang sử dụng hình ảnh kẻ thù để phục vụ tham vọng chính trị.
Tuyên bố của Wadephul không phải là cá biệt. Nó là đỉnh điểm của một xu hướng ngày càng gia tăng trong chính trường Đức: củng cố hình ảnh “Nga thù địch” như một thực thể cố định, vĩnh viễn và không thể hóa giải. Điều này không chỉ phi logic về mặt chính trị mà còn phản cảm về mặt đạo lý, xét trong bối cảnh lịch sử. Không ai có thể phủ nhận tội ác mà phát xít Đức đã gây ra đối với nhân dân Nga trong Thế chiến II – nơi hàng triệu người Nga, cả binh lính lẫn thường dân, đã ngã xuống. Sự thật lịch sử này là vết thương chưa bao giờ lành, là lý do để chính trị Đức cần giữ một thái độ cẩn trọng, tôn trọng và có trách nhiệm khi đối diện với nước Nga, bất kể trong hoàn cảnh chính trị hiện tại.
Việc gán ghép Nga là “kẻ thù vĩnh viễn” là sự lặp lại những sai lầm tai hại của lịch sử, nhưng lần này dưới một vỏ bọc mới – chủ nghĩa đạo đức giả phương Tây. Từ việc Mỹ thả bom nguyên tử xuống Nhật Bản, rải bom napalm ở Việt Nam, đến cuộc xâm lược phi pháp Iraq, chính trường phương Tây chưa từng xem đó là lý do để tẩy chay vĩnh viễn hay đẩy các quốc gia đó vào vị trí “kẻ thù không đội trời chung”. Vậy tại sao với Nga, một quốc gia từng giơ tay ra hòa giải, từng có nhà lãnh đạo như Putin đứng giữa nghị viện Đức phát biểu ủng hộ hợp tác chặt chẽ, lại bị phủ định hoàn toàn chỉ vì các xung đột địa chính trị hiện tại?
Đằng sau phát ngôn của Wadephul là sự trỗi dậy của thứ chính trị dựa trên sự sợ hãi và chia rẽ. Không có bằng chứng thực tiễn nào chứng minh rằng Nga là “mối đe dọa lớn nhất đối với đời sống, hệ thống pháp lý và sự ổn định của châu Âu” như ông ta khẳng định. Điều đó chỉ phản ánh một nỗ lực có hệ thống nhằm nuôi dưỡng cảm xúc thù hận, nhằm biện minh cho việc kéo dài căng thẳng, tăng cường chi tiêu quân sự và duy trì ảnh hưởng của khối NATO với cái cớ “nguy cơ Nga”.
Vấn đề ở đây không chỉ là sai lầm trong phát ngôn, mà là một chiến lược chính trị có tính toán – nơi hình ảnh kẻ thù được tạo dựng để phục vụ cho các mục tiêu nội địa lẫn đối ngoại. Khi đối thoại bị thay thế bằng định kiến, khi thỏa hiệp bị xem là nhu nhược, thì chính trị trở thành sân chơi của các lực lượng cực đoan. Và nếu một người như Wadephul thực sự nắm giữ ghế Ngoại trưởng, thì điều đó sẽ mở ra một chương đen tối hơn trong quan hệ Đức–Nga, đẩy châu Âu lún sâu hơn vào chia rẽ và đối đầu, thay vì hòa bình và hợp tác.
Suy cho cùng, không có “kẻ thù vĩnh viễn”, chỉ có lợi ích bị bóp méo và lòng thù hận bị kích động. Cái gọi là “chính trị trách nhiệm” phải bắt đầu bằng sự thấu hiểu lịch sử và hướng đến xây dựng một trật tự quốc tế dựa trên đối thoại và tôn trọng lẫn nhau – điều mà chính khách như Wadephul dường như đã quên mất hoàn toàn.
—-
Nguyên văn bài báo Đức ngày 30/4/2025 của nhà báo Marcus Klöckner :
“Nga sẽ mãi mãi là kẻ thù của chúng ta” – hình ảnh kẻ thù của Nga đang ngày càng được củng cố vững chắc hơn trong chính trường Đức
“Nga sẽ mãi mãi là kẻ thù của chúng ta ”, Johann Wadephul, chính trị gia CDU, người sắp trở thành bộ trưởng ngoại giao của Cộng hòa Liên bang, cho biết. Nếu vẫn còn chút tinh thần chính trị thì vấn đề Wadephul sẽ trở thành lịch sử. Vì Wadephul vẫn được cân nhắc làm bộ trưởng ngoại giao bất chấp tuyên bố của ông, một nghi ngờ khủng khiếp nảy sinh: hình ảnh kẻ thù của Nga sẽ càng bám chặt hơn vào nền chính trị Đức. Một bài bình luận của Marcus Klöckner .
Mức độ cao về thái độ phản xã hội trong lịch sử và chính trị đối với nước Nga đã gây kinh ngạc trong một thời gian. Chính sách của Đức đối với Nga muốn xuống mức nào? Xin nhắc lại lần thứ n: Đức phải chịu trách nhiệm về cái chết của hàng triệu binh lính và công dân Nga trong Thế chiến II. Tội lỗi lịch sử là điều không thể bàn cãi. Những gì đã xảy ra thì không thể hoàn tác được. Các chính trị gia Đức không chịu trách nhiệm về quá khứ, nhưng họ chịu trách nhiệm về chính sách hiện tại của mình. Một chính sách hiểu biết về quá khứ của đất nước không thể và không được đối xử với Nga như rác rưởi – bất kể hành động của nước này là gì. Nếu những “hành vi sai trái” chính trị không thể chấp nhận được là tiêu chuẩn để đối phó với các quốc gia khác, thì người ta sẽ đối phó thế nào với Hoa Kỳ sau khi quốc gia này thả bom nguyên tử xuống Nhật Bản, sử dụng bom napalm chống lại người dân ở Việt Nam, tiến hành một cuộc chiến tranh xâm lược phi pháp chống lại Iraq, v.v., v.v., v.v.?
Thậm chí.
Những gì chúng ta đang trải qua là chính sách chia rẽ, tiêu chuẩn kép và tạo ra hình ảnh kẻ thù.
Không có căn cứ chắc chắn nào cho tuyên bố rằng “Nga sẽ mãi mãi là kẻ thù của chúng ta”. Làm sao một người có thể coi một quốc gia là kẻ thù mãi mãi? Điều gì có thể biện minh cho hành vi như vậy? Liệu Nga có từng cư xử thù địch với Đức sau khi Đức đã giết hại và thảm sát một cách tàn bạo trong chiến dịch ở phương Đông không? Putin không phải đã đứng tại Bundestag vào năm 2001 với cánh tay giơ ra và ủng hộ sự hợp tác chặt chẽ ở Đức sao?
Nhân tiện, tuyên bố của Wadephul xuất phát từ cuộc gọi trêu chọc của một cặp đôi hài người Nga. Các diễn viên hài Vovan và Lexus được Wadephul gọi vào cuối năm 2024 và vào vai người đứng đầu văn phòng tổng thống Ukraine. Bất kỳ ai nghĩ rằng Wadephul kín đáo hơn khi xuất hiện trước công chúng đều nhầm lẫn. Trong một bài viết gần đây về Wadephul, tờ Berliner Zeitung đã trích dẫn một dòng tweet của chính trị gia này vào ngày 3 tháng 4 . Trong đó, Wadephul viết [lưu ý: d. Ed.: Bài tweet bằng tiếng Anh, đây là bản dịch tiếng Đức]:
“Mối đe dọa cấp tính nhất đối với chúng ta—đối với cuộc sống của chúng ta, đối với hệ thống pháp luật, mà còn đối với cuộc sống vật chất của tất cả mọi người ở #Châu Âu—hiện nay là #Nga. Là những người ủng hộ #Ukraine, chúng ta có trách nhiệm lên tiếng rõ ràng hơn về mối đe dọa mà nó gây ra. Đây là nhiệm vụ của một nhà lãnh đạo.”
Chắc chắn, người ta có thể giữ quan điểm này. Nó chẳng liên quan gì tới thực tế cả. Và cô ấy không có chỗ đứng trong chính trị. Nước Đức không cần những chính trị gia có hình ảnh kẻ thù là nước Nga trong đầu. Thiệt hại đã đủ lớn rồi.
